Page 14 - Chính trị
P. 14
- Chất và lượng tồn tại khách quan, là hai mặt tồn tại không thể tách rời nhau
trong cùng một sự vật
- Sự thống nhất giữa lượng và chất được thể hiện trong giới hạn nhất định
gọi là “độ”.
Độ là gì?
Là một phạm trù triết học dùng để chỉ sự thống nhất giữa lượng và chất, nó
có một khoảng giới hạn mà trong đó sự thay đổi về lượng chưa làm thay đổi căn
bản về chất. Mô hình:
Điểm nút: Là điểm giới hạn mà khi lượng đạt tới đó sẽ làm thay đổi về chất
của sự vật.
Bước nhảy:………………………………………………………………….
- Sự vật biến đổi chính là chất lượng biến đổi, nhưng chất là mặt tương đối
ổn định, lượng là mặt biến động hơn.
Lượng biến đổi trong giới hạn “độ” thì sự vật chưa biến đổi, nhưng lượng
biến đổi vượt “độ” thì nhất định gây nên sự biến đối về chất. Chất biến đổi thì
sự vật biến đổi; chất biến đổi gọi là “nhảy vọt”. VD: nước sô ở nhiệt độ 100 C
và bốc hơi
- Chất mới ra đời đòi hỏi lượng mới, đó là điều ngược lại của mối quan hệ
giữa lượng và chất: làm quy mô, tốc độ, nhịp điệu giới hạn phát triển về lượng
thay đổi
Kết luận: quy luật này thể hiện quan hệ biện chứng giữa hai mặt “lượng” và
“chất” trong một sự vật. Chất là mặt tương đối ổn định, lượng là mặt biến đổi
thường xuyên. Lượng biến đổi mâu thuẫn với khuân khổ của chất cũ, phá vỡ chất
cũ chất mới ra đời với lượng mới. Những lượng mới lại tiếp tục biến đổi, đến
một giới hạn nào đó, lại phá vỡ chất mà nay đã cũ đi, hiện đang kìm hãm. Cứ thế
tạo nên cách thức vận động và phát triển của sự vật.
+ Ý nghĩa của quy luật:
Một là, con người nhận thức và hoạt động thực tiễn phải tích lũy lượng để
thực hiện biến đổi về chất (“tích tiểu thành đại”, “góp gió thành bão”) của các
sự vật hiện tượng, khắc phục được khuynh hướng chủ quan, duy ý chí, muốn các
bước nhảy liên tục.
Hai là, cần khắc phục tư tưởng hữu khuynh, ngại khó khăn, lo sợ không
dám thực hiện những bước nhảy vọt khi có đủ điều kiện. Trong hoạt động thực
tiễn, cần tích cực chuẩn bị kỹ mọi điều kiện chủ quan. Khi có tình thế, thời cơ
khách quan thì kiên quyết tổ chức thực hiện bước nhảy để giành thắng lợi quyết
định.
Quy luật phủ định của phủ định
+ Vị trí của quy luật, quy luật này vạch ra khuynh hướng cơ bản, phổ biến
của sự vận động, phát triển của mọi sự vận động và phát triển diễn ra trong lĩnh
vực tự nhiên, xã hội và tư duy.
13