Page 48 - Dược lý - Dược

dáng. Sự đóng, mở của các kênh có thể phụ thuộc vào điện thế màng hoặc sự hoạt động của

thụ thể.

Một số thuốc có thể làm thay đổi nồng độ ion trong tế bào từ đó có thể làm tăng hoặc

giảm việc mở các kênh ion. Ví dụ, các kênh natri hoạt động nhờ điện thế bị ức chế bởi
lidocain, và kênh ion hoạt động nhờ thụ thể GABA (acid γ-aminobutyric)-cổng Cl được

điều tiết bởi các dẫn chất benzodiazepin.Các chất chẹn dòng calci (nifedipin, verapamil...)


ngăn cản ion Ca chuyển vào tế bào cơ tim và tế bào cơ trơn thành mạch nên có tác dụng

chống cơn đau thắt ngực, hạ huyết áp. Quinidin, procainamid ức chế kênh vận chuyển Na ,
có tác dụng chống loạn nhịp.

3.3.4. Tác dụng của thuốc trên hệ thống vận chuyển

Sự trao đổi ion hoặc các phân tử khác qua màng sinh học có thể được kích thích
hoặc ức chế. Với các chất đối vận chuyển (antiporters) là sự trao đổi ion qua màng sinh học

hoặc với các chất đồng vận chuyển (symporters) là đồng vận chuyểncác ion qua màng sinh

học. Các thuốc ảnh hưởng trên hệ thống vận chuyển tương đối đa dạng, thuộc các nhóm

điều trị khác nhau.



Các glycosid tim có tác dụng điều trị suy tim do ức chế Na /K ATPase dẫn đến ngăn


cản dòng Na chuyển từ trong tế bào ra ngoài và dòng K từ ngoài vào trong tế bào.
Furosemid (nhóm thuốc lợi tiểu quai) có tác dụng lợi tiểu mạnh là do ức chế đồng vận






chuyển Na /K /2Cl ở nhánh lên quai Henlé dẫn đến tăng thải trừ Na , K và Cl .



Omeprazol, lansoprazol ức chế H /K /ATPase (bơm proton) nên ức chế chuyển dòng H từ
trong tế bào tiết ở thành dạ dày ra ngoài nên có tác dụng chống loét dạ dày.
3.3.5. Tác dụng của thuốc trên các ADN
Thuốc có thể ức chế sự sản xuất các gen bằng cách liên kết trực tiếp với DNA
(deoxyribonucleic acid) và do đó điều chỉnh sự phiên mã của chúng hoặc bằng cách gắn

vào mRNA (acid ribonucleic thông tin) và từ đó, điều chỉnh việc dịch mã của gen. Ví dụ,
fomivirsen liên kết với mRNA virus, từ đó ức chế sự nhân lên của virus trong trường hợp

nhiễm cytomegalovirus ở mắt.

41