Page 96 - Giáo trình môn học Dược lâm sàng
P. 96
- Nhóm không thể dùng (chống chỉ định) gồm có phenicol (gây suy tủy, giảm bạch
cầu, “hội chứng xám ở trẻ em”), tetracyclin (gây vàng răng ở trẻ em…), aminoglycosid
(gây điếc…), quinolon (gây ảnh hưởng sự phát triển sụn, tổn thương thoái hóa khớp).
- Nhóm thuốc dùng thận trọng: rifamycin (không nên dùng trong 3 tháng đầu thai kỳ),
nitrofuran, acid nalidixic (không nên dùng cuối thai kỳ), metronidazol, trimethoprim,
sulfamid (không nên dùng giai đoạn đầu và cuối thai kỳ).
▪ Kháng sinh với phụ nữ cho con bú
Việc chỉ định dùng kháng sinh khi đang cho con bú cần phải lựa chọn cân nhắc giữa
lợi ích của người mẹ và nguy cơ của bé khi không bú mẹ cũng như khả năng ảnh hưởng
của thuốc đối với những trẻ bú mẹ. Một thuốc kháng sinh có thể sử dụng an toàn khi mang
thai, tuy nhiên lại có thể không an toàn khi sử dụng trong thời kỳ cho con bú bởi thuốc có
thể được bài tiết qua sữa mẹ.
Có thể hạn chế các ảnh hưởng của thuốc kháng sinh đối với trẻ bú mẹ bằng cách sử
dụng những thuốc kém hấp thu bằng đường uống hoặc không cho bé bú mẹ trong khoảng
thời gian thuốc đạt nồng độ cao nhất. Một số trường hợp có thể sử dụng thuốc dùng tại chỗ
để hạn chế ảnh hưởng của thuốc kháng sinh đối với trẻ.
Đối với phụ nữ cho con bú, có một vài lưu ý sau khi dùng kháng sinh:
- Có thể dùng các kháng sinh nhóm penicilin, cephalosporin, Biseptol (hạn chế dùng
cho mẹ sinh non trước 2 tháng).
- Metronidazol làm cho sữa bị đắng và khiến trẻ bỏ bú mẹ. Nếu buộc phải sử dụng
thuốc thì có thể tạm ngừng cho con bú và bỏ lượng sữa mẹ 24 giờ sau khi dùng thuốc.
- Các kháng sinh nhóm quinolon ít gây nguy cơ cho con khi dùng thời gian ngắn, tuy
nhiên chỉ nên kê đơn khi đã cân nhắc kỹ giữa lợi ích và nguy cơ.
- Tránh sử dụng kháng sinh nhóm tetracyclin khi điều trị lâu dài.
- Không nên chỉ định kháng sinh nhóm phenicol cho mẹ đang cho con bú vì gây hội
chứng xám ở trẻ sơ sinh.
▪ Kháng sinh với người suy giảm chức năng gan
Khác với suy thận, hiện chưa có thông số dược động học nào cho phép đánh giá chính
xác tình trạng và mức độ tổn thương gan nên việc hiệu chỉnh liều theo trạng thái bệnh lý
rất khó thực hiện.
Sự suy giảm chức năng gan làm thay đổi các thông số dược động học của kháng sinh:
