Page 36 - Giáo trình môn học chăm sóc sức phụ nữ, bà mẹ và gia đình
P. 36
- Ruột trong ổ bụng có thể thay đổi vị trí. Ví dụ ruột thừa có thể bị tử cung đẩy
lên cao đến dưới gan. Ruột non và ruột già đều giảm nhu động nên dễ bị táo bón. Dễ bị
trĩ do dãn các búi tĩnh mạch hậu môn và tăng áp lực tĩnh mạch.
- Răng dễ bị sâu do tình trạng thiếu canxi và từ đó dễ viêm lợi, viêm miệng.
- Chức năng gan, mật ít biến đổi trong lúc có thai.
2.2.4. Tiết niệu
- Thận hơi to ra. Tốc độ lọc máu qua thận tăng 50%. Lưu lượng máu qua thận
cũng tăng từ 200 ml/phút lên 250 ml/phút. Nước tiểu thai phụ có thể có chút đường do
độ lọc máu qua cầu thận tăng nhưng độ tái hấp thu ở ống thận không tốt. Hồng cầu và
protein bình thường không có trong nước tiểu. Khi có những thành phần này cần xem
xét cách lấy bệnh phẩm lẫn với dịch âm đạo hoặc có vấn đề tại đường tiết niệu.
- Niệu quản người có thai dài ra, giảm trương lực nên mềm hơn và ngoằn
nghèo, lại bị tử cung to, nặng đè vào nên bị ứ đọng nước tiểu, dễ gây nhiễm khuẩn
đường tiết niệu (viêm thận-bể thận).
- Tại bàng quang, khi mới bắt đầu thai nghén, tử cung còn nằm trong tiểu
khung, to lên, đè vào nên dễ gây đái rắt. Đến gần tháng đẻ, ngôi thai xuống thấp lại đè
vào bàng quang cũng gây đái rắt. Cả bàng quang và niệu quản mềm ra, giảm co bóp
nên dễ ứ đọng nước tiểu gây hiện tượng trào ngược từ bàng quang lên niệu quản dễ
dẫn đến nhiễm khuẩn niệu ngược dòng
2.2.5. Thay đổi ở da, cơ, xương
Khi có thai thường thấy xuất hiện các vết rám trên mặt ở vùng trán, gò má, cổ.
Trên bụng từ nửa sau của thai kỳ xuất hiện các vết rạn mầu tím đen, hình vòng cung
chung quanh rốn, có khi lan xuống đến đùi. Đặc điểm này nhiều và rõ ở người con so.
Sau khi đẻ các vết rám và rạn da mất mầu đi nhưng di tích của vết rạn trên thành bụng
có màu trắng như xà cừ thì tồn tại cả đời. Cùng với vết rạn trên bụng, đường nối giữa
rốn với mu cũng biến màu, trở nên nâu đen.
- Các cơ nhất là cơ thành bụng cũng mềm và dãn ra. Cân giữa hai cơ thẳng to
của thành bụng cũng dãn rộng, có khi gây nên thoát vị thành bụng. Hệ thống cân và
các giây chằng giữa các khớp xương cũng ngấm nước, mềm và có khả năng dãn ra tốt
hơn làm cho các khớp bất động và bán động của khung xương chậu có khả năng hoạt
động hơn tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc sinh nở sau này.
35