Page 49 - Tâm lý trị liệu
P. 49
quan hệ tương tác với người khác. Nhưng nhiều khi những mối quan hệ liên
cá nhân không thuận lợi có thể gây cho ta những rối nhiễu. Do vậy, các nhà
trị liệu nhân văn – hiện sinh đã đưa ra những chiến lược được tính toán khéo
léo cho việc giải quyết những căng thẳng và xung đột bằng cách học các kỹ
năng giao tiếp ứng xử xã hội, học cách thích ứng, thoả hiệp, đồng cảm để
hoà nhập với người khác.
Các nhà trị liệu hôn nhân và gia đình tìm cách hiểu những mẫu giao
tiếp điển hình của các cặp vợ chồng và sau đó tìm cách cải thiện chất lượng
của sự tương tác qua lại này bằng cách gặp từng người, rồi gặp cả hai phía
để trao đổi, đôi khi bằng quay vi deo, ghi âm bằng catsette để cho họ cùng
xem lại. Nhà trị liệu có thể giúp cả hai hiểu những cách thức, bằng cách nào
(cả lời nói và cử chỉ, thái độ) mà mỗi người đã sử dụng để tìm cách giành ưu
thế, khống chế hay gây ra thương tổn tâm lý ở người kia. Từng bên sẽ được
tư vấn bằng cách nào có thể khuyến khích những hành vi đáng mong muốn
và làm giảm những hành vi không mong đợi. Mỗi bên cũng được hướng dẫn
các kỹ năng biết lắng nghe để giúp bên kia bày tỏ tình cảm quan điểm. Trị liệu
tập trung không phải vào các nhân cách mà chủ yếu vào các quan hệ cụ thể
đang bị rối nhiễu, vào các mẫu giao tiếp gây hiểu lầm tạo ra xung đột.
Theo các nhà trị liệu, những mẫu giao tiếp xung đột này không phải là
sản phẩm của bản tính không thể thay đổi mà thực chất là sản phẩm của quá
trình tập nhiễm. Do vậy, việc cung cấp và huấn luyện cho thân chủ những
mẫu ứng xử mới thích hợp hơn là cách giải toả những vướng mắc trong các
quan hệ. Tuy nhiên, vai trò của nhà trị liệu là làm sao để cả hai phía phải cùng
có mong muốn làm một sự thay đổi nào đó trong cách họ nghĩ và cách họ
hành động, đồng thời họ phải nhận lấy trách nhiệm cho phần của họ trong
việc tạo ra các quan hệ không lành mạnh này. Giải pháp lý tưởng là cả hai
phía cùng nhau tổ chức lại toàn bộ các mối quan hệ và sẽ không thể thay đổi
nếu mỗi người đều có tư tưởng chán nản, rã đám.
e. Trị liệu gia đình
