Page 128 - Tâm lý trị liệu
P. 128
Liệu pháp trò chơi dựa trên nhu cầu tự nhiên của trẻ về trò chơi và coi
việc tổ chức trò chơi như là một quá trình “tự bộc lộ” để phát hiện, chẩn đoán
hay như là một quá trình học tự điều chỉnh – trị liệu.
Chức năng chẩn đoán của trò chơi thể hiện ở chỗ thông qua trò chơi,
trẻ tự bộc lộ những thiếu hụt, trọng đặc điểm tính cách và quan hệ của trẻ.
Cũng thông qua trò chơi, nỗi lo lắng buồn phiền “vô thức” của người bệnh
được làm sáng tỏ. Đó là một phương pháp thực nghiệm tự nhiên giúp phát
hiện một số triệu chứng, các xu hướng tiềm tàng, tâm thế bảo vệ, những mâu
thuẫn và các phương thức ứng xử không hợp lý. A. Freud và M. Klein là
những người đầu tiên sử dụng phương pháp phân tích hình tượng trò chơi
mà sau đó họ gọi là liệu pháp trò chơi (Play therapy) từ những năm 20 – 30,
các tác giả này đã quan sát trẻ chơi để sau đó phân tích nhằm hiểu sâu hơn
những xung đột của trẻ. D. Levy (1939) đã sử dụng trò chơi như là những
điều kiện ban đầu để chẩn đoán lập kế hoạch huấn thị.
Chức năng điều trị của trò chơi thể hiện ở chỗ tạo cho người bệnh khả
năng tự biểu thị cảm xúc, giải toả những dồn nén vô thức. Trò chơi tự phát
được xem như là một thành phần chính thức của nhiều chương trình “trị liệu
trọn gói”. Chính trò chơi giúp xoá bỏ sự căng thẳng xuất hiện trong quá trình
trò chuyện, nó là một liệu pháp làm thư giãn, thanh lọc tâm trí, nâng cao hứng
thú của người bệnh với quá trình điều trị. Erikson (1964), một trong những đại
diện nổi tiếng của phân tâm học hiện đại, người có nhiều đóng góp trong việc
phát triển và ứng dụng liệu pháp trò chơi, cho rằng trò chơi tự phát là phương
thức giải quyết những khó khăn trong cuộc sống thông qua việc tạo ra mô
hình hoàn cảnh và tiếp thu kinh nghiệm từ hiện thực qua thử nghiệm các “kế
hoạch”, các giải pháp. Thông qua trò chơi chủ định – trò chơi có hướng dẫn
hay trò chơi phân vai, các xung đột tâm lý bên trong được giải toả, các quá
trình tâm lý được luyện tập và củng cố, nâng cao tính dung nạp stress. Liệu
pháp trò chơi tạo ra tâm trạng vui vẻ, nâng cao bản lĩnh tâm lý của trẻ. Vì vậy
nó được coi là phương tiện tự chữa trị tự nhiên, phù hợp với lứa tuổi trẻ em.