Page 23 - Dược liệu

Thành phần hóa học
Ngoài tinh bột là thành phần chính, các nhà nghiên cứu còn phân lập được 2 chất
có hoạt tính chống ung thư từ hạt:
Coixenolid: chất lỏng sánh màu vàng nhạt, tan trong các dung môi hữu cơ, khó
tan trong nước. Đem khử thì cho tetrahydrocoixenolid. Chất này cũng có tác dụng
chống ung thư.
Chất thứ hai có tác dụng chống ung thư là α - monolinolein. Chất này được
chiết từ hạt bằng methanol.

α-monolinolein

Coixenolid

Kiểm nghiệm dược liệu
Dược liệu được kiểm nghiệm theo DĐVN IV (tr. 938)

Tác dụng và công dụng
Trong y học cổ truyền ý dĩ được dùng làm thuốc giúp tiêu hóa, chữa tiêu chảy do
chức phận tiêu hóa kém, viêm ruột, lỵ, làm thuốc thông tiểu trong trường hợp phù, tiểu
tiện ít. Ngoài ra còn dùng để chữa viêm khớp, làm thuốc bồi dưỡng cơ thể, bổ phổi.
Ngày dùng 10-30g dưới dạng thuốc sắc hoặc tán thành bột hoặc làm hoàn tán với
các vị thuốc khác.
2.4 SEN

Dược liệu gồm nhiều bộ phận của cây sen (Nelumbo nucifera Gaernt.), họ Sen
(Nelumbonaceae).
Đặc điểm thực vật và phân bố

Cây được trồng ở nước ta trong
các ao đầm. Thân rễ hình trụ mọc trong
bùn gọi là ngó sen, dùng làm thực
phẩm. Lá mọc lên khỏi mặt nước,
cuống lá dài có gai nhỏ. Phiến lá hình
đĩa to, đường kính 40-70 cm, có gân
tỏa tròn. Hoa to, gồm rất nhiều cánh
hoa màu trắng đỏ hồng, đều, lưỡng
tính, nhiều nhị, bao phấn 2 ô, mở bởi
kẽ nứt dọc, trung đới mọc dài ra thành
một phần trụ màu trắng gọi là hạt gạo,
phần này có hương thơm dùng để ướp
chè. Lá noãn nhiều và rời nhau đựng
trong một đế hoa loe hình nón ngược. Vòi Hình 2.4. Cây Sen

Nelumbo nucifera Gaernt.)