Page 181 - Dược liệu
P. 181
Bạc hà bản địa mọc hoang ở các tỉnh Sơn La, Lào Cai, Lai Châu. Cây có thể cao
đến 1,50m. Thân màu xanh, xanh lục hoặc tím. Loại này đưa về đồng bằng trồng cho
năng suất cây xanh cao, nhưng hiệu suất tinh dầu và hàm lượng methol trong tinh dầu
thấp nên không có giá trị kinh tế.
Bạc hà di thực: Có nhiều chủng loại: Bạc hà 974; Bạc hà 976; Bạc hà Đài Loan;
TN-8 và TN–26; Bạc Hà Nhật
Bộ phận dùng Hình 5.4. Bạc hà Á
Thân, cành có mang lá và hoa (Herba Menthae) Mentha arvensis L.
Tinh dầu bạc hà (Oleum Menthae arvensis): Là chất lỏng không màu hoặc màu
vàng nhạt, mùi thơm đặc biệt, vị cay mát
Menthol tinh thể.
Thành phân hoá học.
Tinh dầu: 0,5% trên dược liệu khô tuyệt đối (theo yêu cầu
của DĐVN IV). Thành phân hoá học chính là L - menthol,
thường là trên 70%. Ngoài ra còn có menthol este, menthon, OH
các hợp chất hydrocarbon monoterpenic. DĐVN IV qui định
hàm lượng menthol toàn phần là 60%, trong đó menthol este
không được quá 9%. Menthol
Ngoài ra còn có flavonoid.
Công dụng.
Bạc hà được xếp vào nhóm tân lương giải biểu, có tác dụng phát tán phong nhiệt,
chữa cảm nóng không ra mồ hôi. Ngoài ra còn dùng để chữa các triệu chứng tiêu hoá
kém, thường phối hợp với nhiều vị thuốc khác dưới dạng thuốc sắc.
Nói chung ở các nước khác trên thế giới, bạc hà Á được trồng chủ yếu là để cất
lấy tinh dầu.
Tinh dầu: Dùng chiết xuất menthol: Do hàm lượng menthol trong tinh dầu cao
(trên 75%), bạc hà Á được coi là nguồn nguyên liệu thiên nhiên để chiết xuất menthol.
Phần tinh dầu còn lại, còn đạt tiêu chuẩn Dược điển, dùng để chế dầu cao xoa
bóp.
Menthol có tác dụng kháng khuẩn, chống co thắt, giảm đau, kích thích tiêu hoá,
chữa hôi miệng.
2.4 BẠC HÀ ÂU
Tên khoa học: Mentha piperita L., Họ hoa môi
(Lamiaceae).
Đặc điểm thực vật và phân bố.
Khác với Bạc hà Á là hoa mọc thành nhiều
vòng thành bông ở ngọn cành.
Bạc hà Âu có nguồn gốc ở châu Âu. Giống
được ưa chuộng là bạc hà Mitcham (Anh), Milly và
Maine et Loire (Pháp). Bạc hà Âu hiện nay được
trồng nhiều ở một số nước châu Âu, ở Bắc Mỹ, Ấn
Độ, các nước Bắc Phi.