Page 56 - Bào chế
P. 56
Chất nhũ hoá được hoà tan trong lượng lớn pha ngoại, sau đó thêm từ từ pha nội
vào, vừa thêm vừa phân tán đến khi hết pha nội và tiếp tục phân tán cho đến khi nhũ
tương đạt yêu cầu.
Thiết bị gây phân tán là máy khuấy chân vịt, máy khuấy cánh quạt... Trong
nhiều trường hợp, máy khuấy hay máy trộn chỉ cho nhũ tương thô, kích thước của pha
nội không đồng đều. Vì vậy, phải cho nhũ tương thô qua máy làm mịn và làm đồng
nhất như máy xay keo, máy làm mịn ở áp suất cao hay có khe hẹp (máy đồng nhất
hoá).
Ví dụ, khi điều chế nhũ tương D/N, các chất tan trong nước được hoà tan vào
nước, các chất tan trong dầu được trộn thành hỗn hợp đồng nhất với dầu. Hỗn hợp pha
dầu được phối hợp từng lượng nhỏ vào pha nước kèm theo lực phân tán thích hợp. Đôi
khi, để quá trình phân tán tốt hơn, không được dùng tất cả nước để trộn với chất nhũ
hoá. Sau khi nhũ tương đã chứa pha dầu hình thành mới thêm lượng nước còn lại vào.
Nhũ tương này cũng có thể được điều chế bằng các thiết bị phân tán và khuấy
trộn thông thường.
4.1.2. Thêm pha ngoại vào pha nội (phương pháp keo khô)
Phương pháp này thích hợp để điều chế một lượng nhỏ nhũ tương bằng cối
chày.
Nguyên tắc:
Chất nhũ hoá ở dạng bột mịn được trộn với toàn bộ tướng nội. Thêm một lượng
tướng ngoại vừa đủ và phân tán mạnh để tạo nhũ tương đậm đặc. Thêm từ từ tướng
ngoại còn lại vào và hoàn chỉnh nhũ tương.
Phương pháp này áp dụng thuận lợi để điều chế nhũ tương D/N trong trường
hợp chất nhũ hoá thân nước là gôm arabic, adragant, hoặc methyl cellulose. Chất nhũ
hoá được trộn với pha dầu tạo một hệ phân tán nhưng không gây thấm ướt. Thêm nước
vào và phân tán thành nhũ tương đậm đặc D/N.
Kỹ thuật "keo khô" là một phương pháp nhanh để điều chế một lượng nhỏ nhũ
tương D/N với chất nhũ hoá là gôm arabic. Tỷ lệ 4 dầu, 2 nước và 1 gôm là tỷ lệ để
phân tán pha dầu thành những giọt nhỏ bằng cối chày. Tuy nhiên tỷ lệ này có thể được
điều chỉnh sao cho có một nhũ tương tốt, ví dụ tinh dầu, dầu parafin, dầu hạt lanh có
thể áp dụng tỷ lệ 3: 2: 1 hoặc 2: 2: 1. Sau đó, nhũ tương được pha loãng và phân tán
bằng nước đến nồng độ xác định.
Nếu có sự phối hợp của nhiều loại dầu, lượng gôm được tính riêng cho từng
loại và cộng lại.
Ví dụ:
Nhũ tương dầu khoáng
Dầu khoáng 500 ml
Gôm arabic (bột rất mịn) 125 g
Siro 100 ml
Vanillin 40 mg
Ethanol 60 ml
Nước tinh khiết vừa đủ1000 ml
Điều chế:
53