Page 42 - Giao trinh- Chăm sóc sau đẻ

3. Chăm so ́ c trẻ sau đẻ

3.1. Chăm sóc thân nhiệt trẻ
Bình thường trẻ mơ ́ i sinh thươ ̀ ng bị mất nhiê ̣ t rất nhanh, va ̀ thươ ̀ ng xuyên ơ ̉
trong tinh tra ̣ ng giảm nhiê ̣ t do tỉ lê ̣ bề mă ̣ t tiếp xu ́ c/cân nă ̣ ng cao. Rất hay gặp ơ ̉ trẻ mơ ́ i
̀
sinh thiếu cânvà đây cũng la ̀ hâ ̣ u quả cu ̉ a nhiều tình tra ̣ ng bê ̣ nh ly ́ khác nhau la ̀ m su ́ t
ke ́ m khả năng chuyển hóa nhiê ̣ t

Sự mất nhiệt còn do sự chuyển hóa nhiệt tư ̀ môi trươ ̀ ng bên ngoài tơ ́ i trẻ, gây ra
bởi độ dẫn nhiê ̣ t, sự đối lưu va ̀ sự bốc hơi. Lượng nhiê ̣ t tiêu hao bởi ca ́ c qua ́ trinh na ̀ y
̀
có thể vượt qua ́ sự chuyển ho ́ a năng lượng cu ̉ a trẻ. Trẻ sẽ bi ̣ la ̣ nh ngay cả trong môi
trươ ̀ ng ấm. Vì vậy khi chăm sóc trẻ chú ý giảm nguy cơ hạ thân nhiệt của trẻ.

Một phương pháp hiệu quả nhất là sau sinh cho trẻ gần mẹ, da kề da với mẹ.
bảo đảm khi chăm sóc trẻ luôn được ở gần mẹ.
3.2. Chăm sóc da trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Da trẻ mỏng, có cấu trúc và chức năng chưa hoàn chỉnh, rất dễ bị tổn thương. Do
đó, cần có sự chăm sóc đặc biệt tối thiểu là trong năm đầu đời, nhất là trẻ sơ sinh.
Cần bảo vệ sự toàn vẹn da của trẻ để tránh sự xâm nhập của những tác nhân gây
hại. Cần tránh các dị nguyên có trong thức ăn, nước uống, đồ dùng và môi trường sống
dễ gây dị ứng cho trẻ như nước cứng (chứa khoáng chất, nhiều ion Ca và Mg), bụi bẩn,
quần áo, đồ trang sức, mỹ phẩm, các thức ăn dễ gây dị ứng, ánh nắng gắt… để phòng
ngừa các bệnh về da, đặc biệt là viêm da ở trẻ em.
Tắm rửa đúng cách là một trong những biện pháp để bảo vệ da. Nhưng nếu chỉ
tắm bằng nước sẽ không lấy đi hết chất nhờn, bẩn từ phân và nước tiểu của trẻ. Nên sử
dụng những sản phẩm tắm gội nhẹ - dịu, dành riêng cho trẻ nhỏ, có pH trung tính để
làm sạch các chất bẩn, mà không gây cay mắt, không làm khô và kích thích da.

Để bảo vệ da trẻ khỏi tác hại do tia cực tím, không cho trẻ em tiếp xúc trực tiếp
với nắng gắt. Nếu phải ra nắng thì nên cho trẻ sử dụng kem chống nắng có phổ rộng
dành cho trẻ nhỏ.

Để làm mềm da và giảm mất nước qua da, tránh khô da, nên sử dụng các sản
phẩm dưỡng da dịu - nhẹ có pH trung tính dành riêng cho trẻ nhỏ đã được chứng minh
an toàn trên lâm sàng.

Trong những trường hợp bệnh lý, cần tham khảo ý kiến của chuyên gia sơ sinh.
* Tắm cho trẻ sơ sinh

Nhân viên y tế và bà mẹ cần thực hành tắm cho trẻ sơ sinh khỏe mạnh tại cơ sở
y tế và tại nhà một cách thống nhất.

Lần tắm đầu tiên nên thực hiện sau khi sinh một ngày (trừ trường hợp có chỉ
định của thầy thuốc), vào thời điểm ấm nhất trong ngày, trước khi cho trẻ bú. Tắm trẻ
hàng ngày, hoặc cách ngày tùy điều kiện sức khỏe của trẻ và thời tiết. Buổi tắm chỉ
nên kéo dài 5-10 phút.
Việc vệ sinh cho những trẻ bệnh lý hay non yếu sẽ được thực hiện theo hướng
dẫn riêng của thầy thuốc.

41