Page 44 - Giao trinh- Chăm sóc sau đẻ
P. 44
Vì lượng mỡ trong sữa thay đổi theo thời gian trong một bữa bú, theo thời gian
trong ngày nên khi cho trẻ bú phải cho bú mẹ hoàn toàn, bú cả đêm, bú hết từng bên
một để trẻ nhận được đủ chất đường, đạm, mỡ. Ở những người nhiều sữa, nếu trẻ
không được ăn sữa cuối bữa, trẻ không đủ mỡ và sẽ dẫn đến một số bệnh lý liên quan
đến thiếu các vitamin tan trong dầu như thiếu vi tamin K gây xuất huyết não; thiếu
vitamin D gây còi xương; thiếu vitamin A gây bệnh lý mắt của trẻ.
Đạm trong sữa mẹ có it protein hơn, khoảng 1% so vơ ́ i 3% ơ ̉ sư ̃ a bo ̀ nhưng đạm
́
trong sữa mẹ dễ tiêu, thành phần phù hợp cho hấp thu của trẻ. Trong sữa bò, Casein la ̀
tha ̀ nh phần đa ̣ m chinh, khó tiêu. Đặc biệt trong sữa bò có beta lactoglobulin, không có
́
ơ ̉ sư ̃ a me ̣ va ̀ đã được đánh giá la ̀ tha ̀ nh phần chính gây di ̣ ư ́ ng cho trẻ. Để dự phòng
vấn đề này, việc cho trẻ bú sớm tận dụng sữa non. Nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ
giảm nguy cơ trẻ dị ứng và mắc các bệnh là cần thiết.
3.4. Tiêm chủng
Sau khi sinh, tiêm chu ̉ ng rất quan trọng, vi đã giu ́ p cư ́ u sống va ̀ bảo tồn sinh
̀
mạng của rất nhiều trẻ. Sự đề kha ́ ng la ̀ qua ́ trình bảo vê con ngươ ̀ i chống la ̣ i sự nhiễm
trùng dươ ́ i 2 hinh thư ́ c: thụ động va ̀ chu ̉ động. Đề kha ́ ng thụ động la ̀ đưa kha ́ ng thể
̀
va ̀ o cơ thể để ngăn ngư ̀ a bệnh. Ví dụ bà mẹ viêm gan B thể đang hoạt động, khi em bé
sinh ra nên được tiêm huyết thanh viêm gan B; đó là hình thức đề kháng thụ động. Đề
kha ́ ng chu ̉ động là kích thich hê ̣ đề kha ́ ng cu ̉ a cơ thể bằng cách đưa 1 cơ quan/tổ chư ́ c
́
thụ động (vac xin) va ̀ o cơ thể. Hiện tại Việt Nam đang thực hiện theo chương trình
tiêm chủng quốc gia. Ngoài phòng 6 bệnh cơ bản, còn rất nhiều các vacine mới được
đưa dần vào danh sách tiêm chủng cho trẻ. Ví dụ viêm gan B. Viê ̣ t Nam bắt đầu kế
hoa ̣ ch tiêm chu ̉ ng ngừa cho trẻ mơ ́ i sinh tư ̀ 1997 để ngăn ngừa HBV.
Trên toàn thế giới, 15% dân số bi ̣ nhiễm virus viêm gan B – nhiễm tru ̀ ng gan co ́
thể dẫn đến tư ̉ vong. Viêm gan B la ̀ nguyên nhân chu ̉ yếu gây tử vong ơ ̉ Viê ̣ t Nam.
Tốc độ lây truyền tư ̀ me ̣ sang con la ̀ rất lơ ́ n. Để ngăn ngư ̀ a, trẻ mơ ́ i sinh cần được tiêm
vaccine lần đầu tiên, nên trong khoảng 24 tiếng đầu đơ ̀ i. WHO khuyên tất cả trẻ mơ ́ i
sinh trên thế giơ ́ i cần được tiêm vaccine phong Viêm gan B, và đã rất hiê ̣ u quả trong
viê ̣ c ha ̣ n chế 80-95 phần trăm trong tổng số trươ ̀ ng hợp me ̣ truyền sang con.
3.5. Một số vấn đề khác cần chú ý khi chăm sóc da của trẻ
Trong khoảng 3 tháng đầu tiên sau khi sinh, trẻ có thể có rất nhiều loại ban khác
nhau xuất hiện. Sự xuất hiện đó thường là do những thay đổi và đáp ứng sinh lý do
thay đổi hormone sau khi sinh, cũng có thể do sự tiếp xúc đột ngột với rất nhiều chất
khác nhau (không khí, quần áo, thuốc tẩy) kết hợp với sự thay đổi nhiệt độ bên ngoài
so với môi trường bên trong tử cung.
Ban trên da trẻ có thể xuất hiện vào mùa hè hoặc mùa đông, vào những ngày
cuối hoặc tuần cuối. Chúng có thể tồn tại kéo dài trong một thời gian, cũng có thể chỉ
xuất hiện 1 buổi sáng, sang hôm sau lại mất đi và xuất hiện lại vào thời gian sau đó.
Các ban đa dạng khác nhau xuất hiện tại cùng 1 thời điểm thường làm cho bố mẹ trẻ lo
lắng, đặc biệt là đến sự thoải mái của trẻ. Tuy nhiên, hầu hết các loại ban trên da trong
những tháng đầu tiên không cần bất cứ sự chữa trị nào khác và sẽ không khác đi khi
thay đổi chế độ ăn của người mẹ trong thời kỳ có thai trước đó.
43