Page 17 - Giao trinh- Chăm sóc chuyển dạ
P. 17
+ Quan sát dịch âm đạo: máu, nhầy hồng, nước ối?
+ Thăm âm đạo đánh giá độ xóa mở cổ tử cung, tình trạng đầu ối, ngôi, thế, kiểu
thế và tình trạng khung chậu.
+ Đánh giá cơn đau của sản phụ, bao gồm cả mong muốn giảm đau trong đẻ của
sản phụ va ̀ gia đinh.
̀
* Chú ý:
- Việc theo dõi monitor tim thai và cơn co tử cung (CTG) nếu thai không có nguy
cơ cao có thể là không cần thiết.
- Sau khi kiểm tra, cần ghi chép đầy đủ vào hồ sơ. Nếu có chuyển dạ thực sự rồi
cần đánh dấu vào biểu đồ chuyển dạ.
1.2. Theo dõi liên tục trong suốt quá trình chuyển dạ
Giai đoạn I la ̀ giai đoa ̣ n da ̀ i nhất cu ̉ a chuyển da ̣ va ̀ co ́ rất nhiều hiê ̣ n tượng sẽ diễn
ra nên viê ̣ c theo dõi thươ ̀ ng xuyên, đánh giá các yếu tố chuyển dạ để có hỗ trợ phù hợp
cho ngươ ̀ i phụ nư ̃ trong suốt qua ́ trinh la ̀ cần thiết.
̀
1.2.1. Đánh giá cơn co tử cung
Có 2 cách đánh giá cơn co tử cung:
- Đánh giá bằng cách đặt tay lên bụng sản phụ tương ứng với đáy tử cung. Ít nhất
qua 3 cơn co tử cung và thời gian tối thiểu là 10 phút cho một lần đa ́ nh gia ́ . Mỗi lần đánh
giá cần trả lời được các chỉ số về tần số cơn co tử cung (số cơn co tử cung có trong 10
phút; độ dài của một cơn co và độ mạnh của một cơn co tử cung; khoảng cách giữa các
cơn co. Theo dõi va ̀ đa ́ nh gia ́ tiến triển cu ̉ a cơn co tư ̉ cung liên tục trong chuyển da ̣ pha ́ t
hiê ̣ n như ̃ ng bất thươ ̀ ng cu ̉ a cơn co để điều chỉnh cho phu ̀ hợp vơ ́ i giai đoa ̣ n cu ̉ a chuyển da ̣
là rất cần thiết. Đây cũng là khoảng thời gian cần thiết để hộ sinh có thể quan tâm, chăm
sóc, động viên và thể hiện sự cảm thông của mình với sản phụ.
- Một số trường hợp có thể phải theo dõi cơn co tử cung bằng Mornitoring sản
khoa. Sản phụ sẽ được đặt 2 đầu dò, một ở vị trí tương ứng với ổ tim thai (có bôi gel),
một để ghi lại cơn co tử cung đặt ở vị trí tương ứng với đáy tử cung và được cố định bởi
2 băng trun. Theo dõi máy chạy trong vòng 30 phút. Kết quả được ghi lại là tần số, sự
biến đổi của nhịp tim thai. Tần số, cường độ, trương lực cơ bản của cơn co tử cung và
thời gian của các cơn co tử cung. Ngoài việc đánh giá cơn co tử cung và nhịp tim thai,
các chỉ số còn cho biết sự đáp ứng của thai nhi khi có cơn co tử cung.
Việc theo dõi cơn co tử cung giúp người hộ sinh xác định chuyển dạ thực sự hay
chuyển dạ giả. Vì nếu cơn co tử cung ở pha tiềm tàng không đạt được tần số II, không
tiến triển thì không thể xác định là chuyển dạ thực sự, cần đánh giá thêm mặc dù có thể
có một số dấu hiệu giống như chuyển dạ như ra dịch nhầy hồng ở âm đạo, cổ tử cung xóa
mở….
Bảng 1.1. Sự tương quan giữa tiến triển bình thường của cơn co tử cung với độ
xóa mở cổ tử cung trong chuyển dạ
Giai đoạn CD Cơn co tử cung
Tần số Cường độ Thời gian
(mmHg) (giây)
GĐ I CD GĐ Ia (Pha tiềm 2-3 20 -30 20-30
tàng): CTC 0-3 cm
16