Page 12 - Giao trinh- Chăm sóc chuyển dạ

Cơ tử cung được kích thích co bóp dưới tác dụng của oxytocin - một hormone
được dự trữ ở thùy sau tuyến yên - và prostaglandin. Cuối kỳ mang thai, oestrogen làm
tăng lượng prostaglandin trong lớp cơ. Người ta cho rằng sự căng giãn của tử cung và áp
lực đè lên cổ tử cung cu ̉ a ngôi thai va ̀ đầu ối gây như ̃ ng kich thich la ̀ m tăng tiết oxytocin
́
́
nội sinh.
Đặc điểm cơn co tử cung trong chuyển dạ: ban đầu cơn co thưa nhẹ, sau đó tăng
dần về cường độ và độ dài của các cơn co ngày càng dài ra, khoảng cách giữa các cơn co
ngày càng ngắn lại. Khi sắp xổ thai, cơn co mau, ma ̣ nh, ke ́ o da ̀ i kết hợp vơ ́ i cơn co tha ̀ nh
bụng đẩy thai ra ngoa ̀ i. Cơn co tư ̉ cung không theo y ́ muốn chu ̉ quan cu ̉ a sản phụ hay
ngươ ̀ i đỡ đẻ. Co ́ thể đa ́ nh gia ́ cơn co tư ̉ cung qua thăm kha ́ m trên lâm sa ̀ ng hoă ̣ c qua theo
dõi bằng Monitoring sản khoa
Cơn co thành bụng
Khi đầu thai đến phần dưới của ống đẻ, ngôi đè vào đa ́ y châ ̣ u, tầng sinh môn. Áp
lực này làm cho sản phụ có cảm giác mót rặn để đẩy thai nhi ra ngoài. Sản phụ sẽ sử
dụng các cơ bụng và cơ hoành của mình để giúp rặn đẩy thai nhi ra. Mong muốn này
thường không tự chủ và bị mất hoặc giảm khi gây tê ngoài màng cứng. Sức rặn của sản
phụ đóng một vai trò khá quan trọng của giai đoạn hai chuyển dạ. Nếu chuyển dạ kéo dài
làm cho người mẹ mệt sẽ ảnh hưởng đến giai đoạn xổ thai.
5.1.2. Về phía mẹ (đọc thêm ở học phần giải phẫu sinh lý và giải phẫu sinh lý chuyên
ngành)

Hình 1.9. Cấu tạo tiểu khung

Tiểu khung:
Tiểu khung hay còn gọi là ống đẻ có một hình dạng đặc biệt. Tiểu khung được cấu tạo
bởi phía sau là xương cùng và xương cụt, phía trước và bên là xương chậu bao gồm:
cánh chậu, ngành ngồi háng, xương mu.
Tiểu khung có ba phần:
- Eo trên: được giới hạn bởi phía trước là bờ trên xương mu, phía sau là mỏm nhô, 2
bên là 2 gờ vô danh. Eo trên có hình trái tim. Các kích thước eo trên liên quan đến cơ
chế đẻ bao gồm:
o Các đường kính chéo: đươ ̀ ng kinh che ́ o tra ́ i 12-12,5 cm; đươ ̀ ng kinh che ́ o
́
́
phải hơi nho ̉ hơn đươ ̀ ng kinh che ́ o tra ́ i khoảng 12 cm
́
11