Page 209 - Giáo trình môn học Cấu tạo cơ thể
P. 209
thượng thậnở sau. Thuỳ tráiở bên trái các rãnh trái, có dấuấn của thực quản và
ấn dạ dày. Giữa 2 nhóm rãnh dọc phía trước cửa gan có thuỳ vuông ở trước, ở
sau cửa gan có thuỳ đuôi.
- Mặt sau: Không có phúc mạc phủ, có mạc chằng vành giữ gan vào
thành bụng sau và dây chằng hoành - gan là mô lien kết nối từ vùng trần mặt
sau thuỳ phải gan vào cơ hoành.
2.2.1.2. Cấu tạo
Gan được phủ bởi phúc mạc, trừ vùng trần. Dưới phúc mạc là áo xơ. Ở
cửa gan, áo xơ đi vào trong gan cùng các mạch tạo nên bao xơ quanh mạch.
Gan được phân chia thành các đơn vị cấu trúc gọi là tiểu thuỳ. Mỗi tiểu
thuỳ là một khối nhu mô gan mà mặt cắt ngang có hình 5 - 6 cạnh. Ở mỗi góc
của tiểu thuỳ có 1 khoảng mô lien kết gọi là khoảng cửa, nơi chứa 1 nhánh
tĩnh mạch cửa, 1 nhánh động mạch gan và mộtống dẫn mật. Ở trung tâm mỗi
tiểu thuỳ gan có 1 tĩnh mạch trung tâm. Từ tĩnh mạch trung tâm có những đôi
dây tế bào gan hình lập phương toả ra ngoại vi. Giữa 2 đôi dây tế bào liền
nhau là những mao mạch dạng xoang dẫn máu từ nhánh tĩnh mạch cửa và
nhánh động mạch gan ở khoảng cửa tới tĩnh mạch trung tâm. Thành của các
mao mạch dạng xoang được tạo nên từ các tế bào nội mô, trong đó có một số
đại thực bào có tên là tế bào Kupffer. Mỗi tĩnh mạch trung tâm hợp với các
tĩnh mạch trung tâm của tiểu thuỳ khác tạo nên các tĩnh mạch lớn hơn và cuối
cùng tạo thành các tĩnh mạch gan chạy ra khỏi gan đổ vào tĩnh mạch chủ
dưới. Ở giữa cácđôi dây tế bào gan là các vi quản mật, đầu ngoại vi của vi
quản mật đổ vàoống mật ở khoảng cửa (ống gian tiểu thuỳ). Các ống mậ ở
khoảng cửa hợp nên những ống mật lớn dần, cuối cùng thành các ống gan
phải và trái đi ra khỏi gan.
2.2.2. Chức năng
Gan đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hoá. Ngoài ra gan
còn đảm nhận một số chức năng khác trong cơ thể như dự trữ glycogen, tổng
hợp protein huyết tương và thải độc.
205