Page 129 - Giáo trình môn học Cấu tạo cơ thể
P. 129
nhanh chóng phân chia thành những tế bào lympho T cảm ứng tấn công
kháng nguyên nhanh và mạnh hơn rất nhiều so với lần đầu.
5. Tiểu cầu
Tiểu cầu là những yếu tố hữu hình nhỏ nhất của máu và được sinh ra ở
tuỷ xương từ các mảnh vỡ của nguyên sinh chất mẫu tiểu cầu. Tuy không có
nhân nhưng tiểu cầu lại có rất nhiều men và một khả năng chuyển hoá mạnh
mẽ, đóng vai trò hàng đầu và rất quan trọng trong cầm máu và đông máu.
5.1. Hình dạng, cấu trúc và số lượng tiểu cầu
5.1.1. Hình dạng, cấu trúc
- Tiểu cầu là những mảnh tế bào nhỏ, có hình dạng không xác định (có
thể hình đĩa tròn, bầu dục hay hình sao,…), không nhân, đường kính từ 2-
5µm. Tiểu cầu tích điện (-) rất mạnh.
- Tiểu cầu có một cấu trúc co giãn và bài tiết với cấu tạo bởi các thành
phần sau:
+ Màng tiểu cầu: là một lớp lipid kép xen kẽ các glycoprotein với các
kháng nguyên và thụ thể màng.
+ Hệ thống vi ống và vi sợi: các vi ống tạo nên khung đỡ của tiểu cầu và
giúp tiểu cầu co rút khi bị kích thích, các vi sợi bản chất là các sợi actin giúp
tiểu cầu tạo giả túc trong quá trình vận chuyển và bám dính, các ống dày đặc
là kho chứa Ca và tổng hợp xyclooxygenase cũng như prostaglandin.
2+
+ Hệ thống đặc hiệu: gồm các hạt đặc chứa ATP, ADP, serotonin,
2+
histamin, Ca ,... và các hạt có chứa nhiều protein khác nhau như
thromboglobulin, yếu tố phát triển, fibrinogen, những protein giúp cho hiện
tượng dính của tiểu cầu.
5.1.2. Số lượng tiểu cầu
Số lượng: 150 G/l – 400 G/l.
Đời sống tiểu cầu ngắn, khoảng 8-14 ngày.
Tiểu cầu tăng trong các trường hợp đông máu rải rác, giảm trong xuất huyết.
125