Page 126 - Giáo trình môn học Cấu tạo cơ thể
P. 126
- Đóng vai trò quan trọng trong một số loại phản ứng dị ứng vì loại
globulin miễn dịch gây ra phản ứng dị ứng (IgE) thường gắn trên màng bạch
cầu ưa bazơ. Khi có kháng nguyên đặc hiệu gắn với kháng thể IgE, sẽ gây ra
phản ứng làm tổn thương màng bạch cầu, giải phóng ra histamin, serotonin,
bradykinin. Đây là các chất gây dãn mạch, tăng tính thấm của thành mạch tạo
ra các phản ứng tại chỗ của thành mạch và mô, biểu hiện bằng triệu chứng của
dị ứng như: mẩn ngứa, phù nề, đỏ và đau.
Bạch cầu hạt ưa kiềm thường tăng trong các bệnh dị ứng, …
4.4.4. Bạch cầu mono - đại thực bào: Thực bào và trình diện kháng nguyên.
Sau một thời gian ở máu ngoại vi, các bạch cầu mono sẽ xuyên mạch vào
các mô và biệt hoá thành đại thực bào. Những đại thực bào trong các mô khác
nhau thì có hình dáng khác nhau và có tên gọi cũng khác nhau, như: tế bào
Kupffer ở gan; tế bào liên võng ở hạch, lách, tuỷ xương; đại thực bào ở phế
nang, tổ chức bào ở dưới da. Hệ thống các bạch cầu mono và các đại thực bào
ở các mô được gọi là hệ thống mono - đại thực bào (hệ thống võng nội mô).
* Chức năng của môn-đại thực bào:
- Bảo vệ cơ thể bằng cách thực bào. Khả năng thực bào của những bạch
cầu này lớn, hơn rất nhiều so với bạch cầu hạt trung tính, chúng có khả năng
thực bào một lượng lớn vi khuẩn, virus, các vật có kích thước lớn như: các hồng
cầu già, bạch cầu đa nhân trung tính bị chết, ký sinh trùng, các mô bị hoại tử...
Bào tương của các đại thực bào có một lượng lớn lysosom chứa nhiều
men lipase và men thuỷ phân protein nên có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn và các
vật lạ hay làm tiêu hoá màng lipid của vi khuẩn (đặc biệt là những vi khuẩn
kháng cồn, kháng acid như vi khuẩn lao,...).
- Trình diện kháng nguyên/khởi động miễn dịch: mặc dù không có khả
năng miễn dịch, nhưng các đại thực bào lại đóng vai trò quan trọng trong việc
khởi động quá trình miễn dịch. Đây là những tế bào trình diện kháng nguyên.
Sau khi đã tiêu huỷ vật lạ, chúng để lại những sản phẩm mang tính kháng
nguyên để đem đến trình diện cho các tế bào lympho, hoạt hoá quá trình đáp
ứng miễn dịch đặc hiệu của cơ thể.
122