Page 115 - Giáo trình môn học Cấu tạo cơ thể

Hình 9.1. Điều hòa sản sinh hồng cầu

Bình thường hồng cầu chỉ sống khoảng 100-120 ngày, sau đó sẽ chết đi.
Cơ thể có khả năng điều chỉnh thăng bằng giữa hai quá trình tiêu huỷ và tái

sinh hồng cầu, để duy trì lượng hồng cầu bình thường (đó là hiện tượng cân

bằng hồng cầu). Sự sản sinh hồng cầu diễn ra ở tuỷ đỏ xương, qua nhiều giai

đoạn sinh sản biệt hoá sẽ tạo ra hồng cầu trưởng thành đưa ra máu ngoại vi.

2.4.2. Các cơ quan và những chất cần cho quá trình sinh hồng cầu

- Tuỷ xương là nơi sản sinh ra hồng cầu từ những tế bào gốc.
- Gan là nơi dự trữ sắt.

- Dạ dày tiết ra “yếu tố nội” tham gia cơ chế hấp thu vitamin B12, là chất

cần cho quá trình tổng hợp DNA của hồng cầu.

- Thận sản xuất ra erythropoietin, là yếu tố điều hoà quá trình sinh hồn Thiếu

vitamin B12 và acid folic sẽ gây bệnh thiếu máu hồng cầu khổng lồ.

- Sắt: tham gia cấu tạo Hem. Thiếu sắt, sẽ gây bệnh thiếu máu nhược sắc.
2.4.3. Điều hoà quá trình sản sinh hồng cầu

* Yếu tố kiểm soát tốc độ sinh hồng cầu là lượng oxy ở mô: bình thường

số lượng hồng cầu ít thay đổi, do đó lượng oxy cung cấp cho mô đầy đủ. Khi

thiếu oxy ở mô, cơ thể tăng sản sinh hồng cầu bằng cách:

- Tăng tiết erythropoietin ở thận (chủ yếu) và ở gan. Đến tuỷ xương,

erythropoietin kích thích sự biệt hoá của các tế bào tiền thân dòng hồng cầu

111