Page 110 - Giáo trình môn học Cấu tạo cơ thể

Bài 9: CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA MÁU

Mục tiêu học tập:
1. Liệt kê được các chức năng chung của máu

2. Trình bày được cấu tạo chức năng và số lượng của hồng cầu, bạch cầu,

tiểu cầu.

3. Trình bày được quá trình sinh sản hồng cầu.

4. Giải thích được đặc điểm kháng nguyên, kháng thể nhóm máu và ứng dụng
của hệ thống nhóm máu ABO; hệ thống nhóm máu Rh

5. Phân tích được ý nghĩa mỗi giai đoạn của quá trình cầm máu và đông máu

NỘI DUNG

1. Đặc điểm cấu tạo - chức năng của máu

Máu là một chất lỏng lưu thông liên tục trong hệ tuần hoàn, gồm huyết

tương và các thành phần hữu hình (huyết cầu). Máu có màu đỏ tươi khi đủ

oxy, màu đỏ thẫm khi thiếu oxy. Sự đảm bảo ở mức độ bình thường khối
lượng máu và tỷ lệ các thành phần của máu rất cần thiết cho một cơ thể sống

bình thường.

Huyết tương: là dịch lỏng, chiếm 54% tổng khối lượng máu, gồm: các

yếu tố đông máu, kháng thể, nội tiết tố, protein, muối khoáng (ion), nước, ...

Huyết cầu: là phần hữu hình, chiếm 46% tổng khối lượng máu, gồm:

hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu.

1.1. Những chức năng chung của máu
Máu có nhiều chức năng, các chức năng chính gồm:

1.1.1. Chức năng vận chuyển và dinh dưỡng

Máu vận chuyển các chất cần thiết cho hoạt động sống của tế bào như:

oxy, glucose, acid béo, acid amin, vitamin, … tới các tế bào. Vì vậy, khi tế

bào không được máu nuôi dưỡng sẽ chết trong một thời gian ngắn (tế bào não
bị tổn thương không hồi phục sau 6 phút, tim chết sau ngừng cấp máu khoảng

1 giờ, …). Máu mang các chất dinh dưỡng, hormon, chất truyền tin đến các tế

106