Page 11 - Giáo trình môn học Cấu tạo cơ thể
P. 11
Trong quá trình hoạt động, phân tử DNA được phiên mã để tổng hợp
các phân tử RNA chuyên biệt, gọi là RNA thông tin (mRNA). Các mRNA
được vận chuyển ra ngoài nhân, để trực tiếp tham gia quá trình tổng hợp
các protein đặc thù.
Mỗi tế bào thường có một nhân. Tuy nhiên, một số loại tế bào đặc biệt
sẽ không còn nhân hoặc có nhiều nhân (tế bào hồng cầu trưởng thành thì
không còn nhân, tế bào gan có thể có đến 2 hoặc 3 nhân, cơ tim là một hợp
bào nên có hàng trăm nhân).
1.3.2. Cấu tạo của nhân
Nhân có cấu tạo gồm: màng nhân bao lấy dịch nhân, trong dịch nhân có
chất nhiễm sắc và hạch nhân.
1.3.2.1. Màng nhân
- Màng nhân là màng kép, trên màng nhân có nhiều lỗ
- Vai trò của màng nhân:
+ Bảo vệ DNA của tế bào trước những phân tử có thể gây tổn thương
đến cấu trúc hoặc ảnh hưởng đến hoạt động của DNA;
+ Thực hiện chức năng trao đổi chất giữa nhân với bào tương;
+ Màng nhân trong là nơi bám của chất nhiễm sắc;
+ Màng nhân ngoài tham gia tích cực vào việc tổng hợp các protein.
1.3.2.2. Dịch nhân
Chứa nhiều loại protein khác nhau như các nucleoprotein, các
glycoprotein, các enzyme của nhân (các enzyme này tham gia vào sự tổng
hợp acid nucleic, các enzyme của quá trình đường phân).
* Hạch nhân (nhân con):
Hạch nhân là một thể nhỏ có dạng cầu hoặc hình oval. Mỗi nhân có 1
hoặc 2 hạch nhân, đôi khi có nhiều hơn.
Trong hạch nhân có vùng tổ chức hạch nhân, chỉ chứa các gen DNA
ribosome (rDNA) có vai trò tổng hợp nên RNA ribosome (rRNA), là bộ máy
sản xuất phần lớn các rRNA.
7