Page 62 - Dược lý - Dược

2.1.3. ADRs do giảm chuyển hóa và/hoặc thải trừ thuốc

2.1.4. Đang có các bệnh mắc kèm

Có nhiều bệnh khác nhau, đặc biệt là những bệnh gây ra suy thận hoặc gan, có thể

làm thay đổi sự chuyển hóa thuốc.
2.1.5. Yếu tố gen

Chuyển hóa thuốc bất thường có thể là do yếu tố di truyền của việc oxy hóa ở giai

đoạn I hoặc quá trình liên hợp ở giai đoạn II.

- Phản ứng giai đoạn I: Kế thừa alen bất thường của cytochrom P450 có thể làm thay

đổi sự chuyển hóa thuốc. Ví dụ các tương tác thuốc do tương tác với CytP450. Kế thừa
butyrylcholinesterase bất thường (pseudocholinesterase) có thể ảnh hưởng đến sự chuyển

hóa của các thuốc như succinylcholin.

- Phản ứng giai đoạn II: Kế thừa N-acetyltransferase bất thường liên hợp một số loại

thuốc để thuận tiện cho việc thải trừ có thể ảnh hưởng đến sự chuyển hóa các thuốc như

isoniazid, hydralazin, và procainamid. Kế thừa thiopurine S-methyltransferase bất thường
có thể ảnh hưởng đến chuyển hóa các thuốc thiopurine mercaptopurin và azathioprin.

2.2. ADRs do tương tác thuốc

Nguy cơ tương tác thuốc có thể tăng khi dùng nhiều thuốc đồng thời.

Hai loại thuốc có cùng tác dụng trên một cơ quan, ví dụ cả hai thuốc cùng kéo dài

khoảng QT làm chậm nhịp tim.
3. NHỮNG YẾU TỐ NGUY CƠ LÀM TĂNG XUẤT HIỆN ADR

3.1. Các yếu tố thuộc về người bệnh

3.1.1. Tuổi tác

Trẻ sơ sinh và người cao tuổi là những đối tượng có nguy cơ cao.
Các nghiên cứu cho thấy người cao tuổi thường gặp ADR do lạm dụng thuốc, do

thay đổi về chức năng sinh lý dẫn đến các thay đổi về dược động học và dược lực học của

thuốc. Ngoài ra người cao tuổi là đối tượng thường phải sử dụng nhiều thuốc nên dễ gặp

tương tác thuốc.
Ở trẻ sơ sinh, do chức năng của cơ quan chuyển hóa và thải trừ thuốc chưa hoàn

thiện nên thường gặp ADR xảy ra khi sử dụng một số thuốc như: morphin, bacbiturat, các

sulfonamid, các dẫn xuất của vitamin K và cloramphenicol.

55