Page 257 - Dược lý - Dược

THUỐC ĐIỀU TRỊ BỆNH DO

ĐỘNG VẬT NGUYÊN SINH

MỤC TIÊU
1. Trình bày được đặc điểm của bệnh do động vật nguyên sinh: amip, ký sinh trùng sốt

rét, Pneumocytis carinii và Toxoplasma; phân loại thuốc điều trị bệnh do động vật
nguyên sinh.

2. Trình bày được tác dụng, tác dụng không mong muốn, chỉ định, chống chỉ định của

các thuốc điều trị bệnh do động vật nguyên sinh thường dùng.

1. THUỐC ĐIỀU TRỊ AMIP VÀ TRÙNG ROI

1.1. Vài nét về bệnh do amip và Trichomonas
Bệnh do amip và do Trichomonas phổ biến ở nước ta và ở các nước nhiệt đới, điều

kiện vệ sinh kém.

Bệnh amip do sinh vật đơn bào Entamoeba histolytica gây ra với nhiều biểu hiện

lâm sàng khác nhau như lỵ ở đại tràng (gọi là lỵ amip), áp xe gan, não, phổi...
Trichomonas vaginalis là sinh vật đơn bào sống ở âm đạo và tuyến tiền liệt nhưng

chủ yếu gây bệnh cho phụ nữ, như viêm âm đạo, âm hộ, khí hư, viêm cổ tử cung... Nam

giới nhiễm Trichomonas thường không có triệu chứng gì nhưng là nguồn lây cho nữ qua

đường tình dục, làm bệnh dai dẳng khó chữa và gây tái phát bệnh.

1.2. Chu kỳ phát triển của amip

Trong cơ thể, amip tồn tại dưới 2 thể: thể bào tử (thể kén) và thể hoạt động (gồm 2
thể là minuta và histolytica).

Các bào tử sau khi xâm nhập vào cơ thể (qua đường phân - thức ăn, nước uống), sẽ

thoát vỏ ở ruột non thành thể minuta. Thể minuta sống trong đại tràng, chưa hút hồng cầu

và chưa gây bệnh. Khi gặp thuận lợi, chúng nhân lên nhanh chóng và phát triển thành thể

trưởng thành histolytica.
Thể histolytica là thể hút hồng cầu, tiết ra enzym tiêu huỷ các mô ở đại tràng gây

tổn thương niêm mạc đại tràng, tạo ra những rối loạn đặc trưng của bệnh lỵ amip cấp. Bên

250