Page 130 - Giáo trình môn học Dược lâm sàng
P. 130
- Các kháng thể đơn dòng (monoclonal antibody), tên gọi thường có đuôi là -mab,
là kháng thể chỉ gắn với một loại kháng nguyên đặc hiệu ngoài màng tế bào (các kháng
nguyên này thường đóng vai trò quan trọng dẫn truyền tín hiệu giúp khối u phát triển).
- Các thuốc loại phân tử nhỏ (small molecule inhibitor), tên gọi thường có đuôi là -
ib, đa số là các chất ức chế kinase, tác động vào các con đường tín hiệu bên trong tế bào.
1.1.3. Điều trị nội tiết
Đây là phương pháp điều trị ung thư bằng các hormon và kháng hormon, được áp
dụng từ nhiều năm nay, là tiền thân của phương pháp điều trị đích. Phương pháp điều trị
nội tiết có nhiều ưu điểm như: đơn giản, dễ thực hiện, ít tác dụng không mong muốn so với
các phương pháp điều trị khác. Một số bệnh ung thư được điều trị nội tiết hiện nay: ung
thư vú, ung thư tuyến tiền liệt…
1.1.4. Điều trị miễn dịch
Điều trị miễn dịch (miễn dịch trị liệu) là phương pháp sử dụng một trong các thành
phần của hệ thống miễn dịch của bệnh nhân để chống lại bệnh tật trong đó có bệnh ung
thư. Phương pháp này được thực hiện theo hai cách chính: kích thích hệ thống miễn dịch
để tấn công lại các tế bào ung thư và bổ sung cho bệnh nhân thành phần trong hệ miễn dịch
như tế bào miễn dịch, kháng thể.
Trong cơ thể bình thường, CTLA-4 và PD-1 là các chốt kiểm soát miễn dịch ngăn
chặn tế bào T tấn công các tế bào bình thường. Tuy nhiên, tế bào ung thư lại tạo ra các
protein có khả năng gắn với chốt kiểm soát CTLA-4 và PD-1 làm cho tế bào T bị tê liệt,
giúp các tế bào ung thư trốn thoát khỏi sự kiểm soát của hệ thống miễn dịch. Một số kháng
thể đơn dòng giúp ức chế các chốt kiểm soát CTLA-4 và PD-1, từ đó tế bào T có thể tiêu
diệt các tế bào ung thư.
Ngoài ra, CAR-T (Chimeric Antigen Receptor T-cell) là tế bào lympho T chứa thụ
thể kháng nguyên dạng khảm cũng là một trong những phương pháp điều trị miễn dịch.
CAR-T giúp tế bào lympho T nâng cao khả năng phát hiện tế bào ung thư từ đó tế bào miễn
dịch của cơ thể tiêu diệt chúng.
Phương pháp điều trị miễn dịch có hiệu quả cho nhiều bệnh ung thư như: ung thư
phổi không tế bào nhỏ, ung thư đầu mặt cổ, ung thư dạ dày, ung thư hắc tố, ung thư cổ tử
cung, u lympho, ung thư đường niệu, bệnh bạch cầu…
1.2. Phân loại thuốc điều trị ung thư
1.2.1. Các thuốc gây độc tế bào
1.2.1.1. Các thuốc ức chế tổng hợp DNA
