Page 29 - Giáo trình môn học y học cổ truyền

- Đại tịên phân nhão nát, có mùi chua hôi, phân lổn nhổn, sống phân có bọt,

trước khi đại tiện thì đau bụng, sau khi đại tiện thì giảm đau, đó là hiện tượng

thực ngưng

- Sáng sớm đã đau bụng, đi ngoài lỏng ... đa số là thận dương hư.

+ Tiểu tiện:

Đi dễ hơn hay khó hơn:

- Tiểu tiện khó, nhỏ giọt: chứng thực (u xơ tiền liệt tuyến, viêm bàng quang

cấp, sỏi bàng quang...)

- Sau mổ không đái được: rối loạn khí hoá bàng quang

- Đái dễ hơn, dễ són đái không cầm được: chứng hư

Mầu sắc, số lượng:

- Nước tiểu trong, đái nhiều: hàn

- Nước tiểu vàng sẫm, đái ít: nhiệt

- Nước tiểu đục, đái rắt, đái buốt: thấp nhiệt

Thời gian đi tiểu: đi tiểu nhiều về đêm, hay đái dầm... là thận hư

3.5. Hỏi về giấc ngủ: tìm hiểu về mất ngủ, ngủ nhiều hoặc ngủ hay mê

Mất ngủ:
- Khó ngủ, ăn uống giảm sút, mệt mỏi, hay quên, hồi hộp, dễ hoảng hốt... là

Tâm tỳ lưỡng hư
- Người bứt rứt, khó chịu không ngủ được, sốt âm ỉ, đạo hãn, chất lưỡi đỏ,

khô (ít tân), mạch tế sác.. là âm hư.
- Sau khi mắc bệnh nặng, người già khí huyết bị suy giảm thường dẫn đến

đêm ngủ không yên, ngủ ít, miệng lưỡi dễ bị viêm nhiễm, đầu lưỡi đỏ.. là tình

trạng tâm huyết hư, tâm hoả vượng

- Mất ngủ, ngủ hay mê, đau đầu, miệng đắng, tính tình nóng nảy, dễ cáu

giận... do can hoả vượng. Khi mê hay la hét là đởm khí hư, hay vị nhiệt

Ngủ nhiều :

- Người luôn mệt mỏi, ngủ nhiều là khí hư.

- Sau khi ăn mà mỏi mệt, muốn ngủ.. là tỳ bất túc.

- Sau khi bị bệnh kéo dài mà ngủ nhiều .. là chính khí chưa hồi phục
29