Page 79 - Giao trinh- Chăm sóc sức khỏe người lớn 2

BÀI 5. CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH SỎI ĐƯỜNG TIẾT NIỆU

MỤC TIÊU BÀI HỌC

- Kiến thức:

1. Trình bày được giải phẫu hệ tiết niệu, trình bày được cơ chế tắt nghẽn, cơ chế

cọ sát, cơ chế nhiễm khuẩn trong người lớn mắc bệnh sỏi đường tiết

niệu(CĐR2).

2. Trình bày được cách nhận định, chăm sóc người lớn bị sỏi đường tiết niệu.

(CĐR2).

- Kỹ năng:

3. Đưa ra được các chẩn đoán chăm sóc, lựa chọn chẩn đoán chăm sóc ưu tiên và

lập kế hoạch chăm sóc người bệnh người bệnh chấn thương ngực kín/ vết

thương ngực trong bài tập tình huống (CĐR 3).

- Năng lực tự chủ và trách nhiệm:
4. Thể hiện được tính tích cực, khả năng hợp tác hiệu quả với các thành viên

trong nhóm học tập. Sử dụng tốt công nghệ thông tin để giải quyết bài tập.
(CĐR 6,9).

Nội dung

1. Đại cương

Sỏi tiết niệu là bệnh lý thường gặp nhất ở đường tiết niệu, gặp ở nam nhiều

hơn nữ và hay gặp ở độ tuổi 35-55 tuổi. Sỏi tiết niệu do nhiều nguyên nhân phối

hợp gây nên.

- Sỏi gây tổn thương trên hệ tiết niệu theo 3 cơ chế cơ bản:

+ Cơ chế tắc nghẽn: Sỏi gây ứ tắc (bể thận, niệu quản), tuỳ theo kích

thước và hình thể sỏi có thể gây nên ứ tắc hoàn toàn hay không hoàn toàn, làm

cho nhu mô thận giãn mỏng dần, dung tích đài bể thận tăng lên, nhu mô thận bị

teo đét, xơ hoá và thận dần bị mất chức năng. Niệu quản trên sỏi cũng bị giãn

mất nhu động và xơ hoá niệu quản. Trong trường hợp sỏi ở hai bên hệ tiết niệu,

bệnh nhân có thể bị suy thận cấp do sỏi.

+ Cơ chế cọ sát: Sỏi thận, sỏi niệu quản nhất là sỏi cứng, gai góc có thể

gây cọ sát, làm rách xước niêm mạc đài bể thận, niệu quản gây chảy máu trong

78