Page 167 - Giáo trình môn học vi sinh vật học

kháng thuốc ngày càng tăng. ở nước ta, những năm gần đây đã xuất hiện những vụ dịch

thương hàn do vi khuẩn kháng thuốc gây nên.

3. Vi khuẩn lỳ (Shigella)

3.1. Đặc điểm sinh học
Shigella là trực khuẩn mảnh, Gram âm, không có vỏ và không sinh nha bào (Hình

61).

Hình 6: Shigella dƣới kính hiển vi quang học

Shigella là vi khuẩn hiếu kỵ khí tuỳ tiện nhưng phát triển tốt trong điều kiện hiếu

khí. Shigella lên enzym glucose, hầu hết không sinh hơi; không lên enzym lactose, trừ S.
sonnei có khả năng lên enzym lactose chậm; H S (-), indol (-), Simmons (-), urease (-).
2
Shigella đều có kháng nguyên thân O, một số có kháng nguyên K, tất cả đều

không có kháng nguyên H. Shigella được chia thành 4 nhóm: A (S. dysenteriae), B (S.

flexneri), C (S. boydii) và D (S. sonnei):

- S. dysenteriae có 10 týp huyết thanh, týp 1 còn có tên là trực khuẩn Shiga. S.
shiga ngoài nội độc tố còn sinh ra một ngoại độc tố mạnh.

- S. flexneri có 6 týp huyết thanh.

- S. boydii có 15 týp huyết thanh.

- S. sonnei chỉ có 1 týp huyết thanh.

3.2. Khả năng gây bệnh
Shigella là tác nhân gây bệnh lỵ trực khuẩn. Chỉ có người và khỉ mắc bệnh này.

Bệnh rất hay gặp ở nước ta, có thể rải rác hoặc gây thành các vụ dịch địa phương.

167