Page 106 - Giáo trình môn học vi sinh vật học
P. 106
+ Giữa các tế bào (intercellular)
Thông qua các hình thức vận chuyển di truyền như tiếp hợp, biến nạp, tải nạp, dẫn
truyền mà gen đề kháng có thể được truyền từ tế bào này sang tế bào kia, thậm chí giữa
hai vi khuẩn khác loài.
Những biến cố này rất hiếm xảy ra; nhưng một khi đã xảy ra thì hết sức nguy hiểm
vì sự phát triển nhanh chóng của vi khuẩn.
+ Trong quần thể vi sinh vật (microbiotop)
Thông qua sự chọn lọc dưới tác dụng của kháng sinh, các dòng vi khuẩn đề kháng
được giữ lại, phát triển và thay thế các dòng vi khuẩn nhạy cảm đã bị kháng sinh tiêu
diệt.
+ Trong quần thể đại sinh vật (macrobiotop)
Thông qua sự truyền nhiễm (qua không khí, bụi, thức ăn, nước, dụng cụ, ...) vi
khuẩn đề kháng truyền từ người này sang người khác hoặc từ súc vật sang người.
Trong cuộc chạy đua giữa những nỗ lực phát minh ra kháng sinh mới của con
người và sự đề kháng kháng sinh của vi khuẩn thì cho đến nay vi khuẩn vẫn luôn giành
phần thắng. Vì vậy, để giữ gìn sức mạnh của kháng sinh và ngăn ngừa sự đề kháng kháng
sinh của vi khuẩn, chúng ta phải thực hiện chiến lược sử dụng kháng sinh an toàn, hợp lí.
4.4. Biện pháp hạn chế gia tăng vi khuẩn kháng kháng sinh
+ Chỉ dùng kháng sinh để điều trị những bệnh nhiễm khuẩn (những kháng sinh
nêu trong bài này không có tác dụng trên virus) .
+ Chọn kháng sinh theo kết quả kháng sinh đồ; nên ưu tiên kháng sinh có hoạt phổ
hẹp, tác dụng đặc hiệu trên vi khuẩn gây bệnh và khuếch tán tốt nhất đến ổ vi khuẩn.
+ Dùng kháng sinh đủ liều lượng và thời gian (cho một đợt điều trị).
+ Đề cao các biện pháp khử trùng và tiệt trùng, ngăn ngừa sự lan truyền vi khuẩn
đề kháng.
+ Liên tục giám sát sự đề kháng kháng sinh của vi khuẩn để có chiến lược sử dụng
kháng sinh hợp lý.
106
