Page 94 - Giáo trình môn học Y học hạt nhân xạ trị
P. 94
nhiệt độ đốt nóng) dùng loại 2 cực hoặc vào điện áp và pha của lưới điều khiển
trong súng 3 cực.
Trong chế độ điều trị bằng chùm electron, bộ lọc phẳng chùm tia được thay
thế bằng một lá tán xạ thích hợp. Trong khi đó cường độ trong từ trường uốn
chùm tia được đặt ở giới hạn yêu cầu năng lượng của electron. Khi đó, cường độ
chùm electron có thể được giữ ổn định ở giới hạn theo yêu cầu bằng cách xác lập
trước dòng đốt trong súng điện tử (đối với loại cathode nung trực tiếp) ở mức xấp
xỉ giới hạn yêu cầu và sau đó sử dụng tín hiệu từ hệ thống kiểm soát suất liều của
buồng ion hóa để phát ra tín hiệu vi chỉnh bộ cung cấp điện áp cho sợi đốt. Các
tín hiệu khác nhau đối với các cặp buồng ion số 2 và 2' và 3 & 3' khi đó có thể
được sử dụng để điều khiển cường độ dòng trong các cuộn dây R và T để tập
trung chùm electron vào cửa sổ lối ra của nó.
Cường độ chùm tia electron một lần nữa sẽ được giữ ổn định bằng cách sử
dụng tín hiệu từ bộ kiểm soát suất liều. Trong trường hợp súng điện tử 3 cực
được sử dụng thì tín hiệu này sẽ khống chế điện áp lưới trong quá trình lưới tạo ra
các xung điều khiển.
4.2.4. Kiểm soát liều và suất liều
a. Nguyên lý kiểm soát liều lượng bằng đơn kênh
Có thể coi sự kiểm soát chùm tia được gắn trực tiếp trong đầu máy là một
nguyên tắc để đo và điều chỉnh chính xác liều lượng phân bố trên bệnh nhân,
nhưng cũng có một phương pháp kiểm soát liều lượng từ xa, ngoài đầu máy điều
trị như minh họa trong hình 6.30.
Cường độ dòng Ic, được tích luỹ từ buồng Ion hoá sẽ tỷ lệ với số photon đi
qua buồng Nc trên một đơn vị thời gian. Rõ ràng là suất liều hấp thụ Dd/dt tại
điểm tham khảo trong phantom sẽ tỷ lệ với số photon tác dụng vào phantom Np
trong một đơn vị thời gian. Rõ ràng Np sẽ nhỏ hơn Nc bởi vì chùm tia được
chuẩn trực hóa và theo quy luật giảm tỷ lệ với bình phương khoảng cách, tuy
nhiên Np cũng tỷ lệ với Nc. Điều hiển nhiên thấy rằng buồng ion hóa kiểm soát
cường độ dòng sẽ tỷ lệ với suất liều trên bệnh nhân và có thể xác lập được một
hằng số tỷ lệ.
94