Page 91 - Giáo trình môn học Y học hạt nhân xạ trị

Tín hiệu từ một buồng ion hoá độc lập về khối lượng chất khí giữa các điện
cực của nó. Vì thế, để duy trì độ nhạy không đổi, điều cần thiết là phải đảm bảo
được độ ổn định về cơ học cho các điện cực. Khối lượng chất khí giữa các điện
cực trong vỏ bọc kín là độc lập về nhiệt độ và áp suất, môi trường, có nghĩa là vỏ
bọc của nó đủ bảo vệ các điện cực. Nhiều hệ thống được sử dụng đã cho thấy độ
bền và ổn định qua rất nhiều năm
4.3.2. Điều khiển và kiểm soát sự đồng dạng chùm tia X
Sự đồng dạng của chùm tia phụ thuộc vào việc phân bố các chùm electron
một cách chính xác lên bia tia-X sao cho tiêu điểm phải thẳng hàng với bộ phận
lọc phẳng chùm tia. Ngoài ra, sự đồng dạng còn phải tùy thuộc vào electron được
gia tốc theo một năng lượng chuẩn bởi vì hình dạng bộ lọc chùm tia được thiết kế
đặc biệt cho mỗi mức năng lượng nhất định. Một sự sai khác nào đó về năng
lượng sẽ gây nên sự thay đổi về trên hoặc dưới mức phẳng tương ứng theo tính
đồng nhất đã yêu cầu.
Điều cần giải thích thêm ở đây rằng tính ổn định của chùm tia là rất cần
thiết, song có lẽ sự ổn định cơ khí của toàn bộ hệ thống là những thông số quan
trọng không kém. Chẳng hạn, khi thân máy quay, hoặc thậm chí giường điều trị
xoay một góc nào đó, thì quãng đường tăng tốc của các electron bị ảnh hưởng
tương ứng theo điện trường ngoại lai. Điều này xuất hiện theo ảnh hưởng của
điện trường trái đất đến các thành phần từ cấu tạo bằng thép của thân máy,
giường bệnh nhân v.v... Đồng thời lại có sự tác động qua lại giữa các thành phần
của máy với nhau cũng ảnh hưởng đến sự gia tốc của chùm electron. Đặc biệt khi
có sự thay thế súng điện tử thì vị trí tương đối của nó có sự sai khác nhất định so
với anode, hay hệ thống từ trường uốn trên đầu máy cũng sẽ có sự sai lệch nhất
định theo thời gian. Tất cả các yếu tố đó đều ảnh hưởng đến sự hoàn hảo về tính
ổn định chùm tia. Và dĩ nhiên chúng gây ra sự thay đổi nhất định về các thuộc
tính của chùm electron, hay chùm tia-X. Với mục đích đó, phần này giới thiệu về
phương pháp mà làm sao kiểm tra được các tín hiệu theo đúng tiêu cự và năng
lượng của chùm electron khi đập vào bia.
Hệ thống kiểm tra này được áp dụng cho các loại máy gia tốc khác nhau.
Tuy nhiên, ở đây đưa ra một ví dụ về việc kiểm tra áp dụng trên loại máy có từ
o
trường uốn 90 (hình 6.28).
Một tổ hợp gồm 6 buồng ion hóa thành phần được sử dụng để kiểm tra sự
đồng dạng của chùm tia được phân bố thành 3 cặp, mỗi một cặp sẽ phát ra những
tín hiệu phụ thuộc chủ yếu vào thông số kiểm tra, chẳng hạn cường độ dòng lái
tia, hay năng lượng chùm tiav.v... Theo hình 6.28(b) với sự phân bố các cặp
buồng ion hoá, có 2 cặp trùng với trục của súng điện tử trong bia tia-X và một
cặp trùng với trục nằm ngang. Với một hệ thống uốn phụ thuộc năng lượng thì
những thay đổi trong chùm tia có ảnh hưởng lớn nhất đến phần bên ngoài của
chùm tia và do đó được kiểm soát bằng cặp số 1 và 1'. Phần phía trong của chùm
tia có độ nhạy lớn hơn đối với sự thay đổi theo vị trí của chùm tia vì nó đi vào từ
trường uốn và được kiểm soát bằng cặp số 2 và 2'.

91