Page 79 - Dược liệu

Đặc điểm thực vật và phân bố
Cây nhỡ cao 30 - 90cm hoặc hơn. Lá
kép lông chim chẵn gồm 3-4 đôi lá chét. Lá
kèm hình sợi dài 1cm sớm rụng. Lá chét
hình trứng ngược, phía đỉnh lá nở rộng dài
3-4cm, rộng 12 - 25mm. Hoa mọc từ kẻ lá,
tràng màu vàng có 1 -3 chiếc. Qủa loại đậu
hình trụ dài 12 - 14cm rộng 4mm, trong có
chứa khoảng vài chục hạt. Hạt hình trụ, hai
đầu vát chéo. Mặt ngoài màu nâu lục bóng.
Hai bên nổi lên thành 2 đường gờ. Hạt cứng,
mặt cắt ngang màu vàng nhạt, không mùi, vị
hơi đắng và nhớt.
Cây mọc hoang ở nhiều nơi trên nước
ta. Có nhiều ở miền Nam Trung Quốc, Lào,
Campuchia
Bộ phận dùng và chế biến
Hạt đã già (Semen Sennae torae) Hình 3.19. Thảo quyết minh

Thu hoạch quả già vào cuối mùa thu, Senna tora ( L.) Roxb
khoảng tháng 9 đến tháng 11, phơi khô, đập
lấy hạt, loại bỏ tạp chất, phơi khô

Thành phần hoá học
Dẫn chất anthraquinon: aloe emodin, OH O OH
physcion, chrysophanol,… 8 9 1
- Aloe emodin: có nhóm thế ở vị trí số 3 7 2
R= –CH 2OH, R1 = -H 6 10 3
- Physcion: có nhóm thế ở vị trí số 3, 6 R 1 5 4 R
O
R= –CH 3, R1 = – OCH 3
- Chrysophanol: có nhóm thế ở vị trí số 3
R= –CH 3 , R1 = - H

Kiểm nghiệm dược liệu
Dược liệu được kiểm nghiệm theo DĐVN IV (tr. 898)
Công dụng:
Trong đông y hạt thảo quyết minh uống để chữa đau mắt đỏ, mắt mờ, chảy nhiều
nước mắt, quáng gà.
Dùng chữa nhức đầu, mất ngủ, làm thuốc giải nhiệt, bổ thận, ngày dùng 6 – 12g.
Dạng thuốc sắc, sao kỹ (pha trà).

2.2 PHAN TẢ DIỆP