Page 31 - Dược liệu
P. 31
2.11 THẠCH
Nguồn gốc
Thạch (Agar-Agar) là sản phẩm chế từ một số tảo biển thuộc ngành tảo đỏ-
Rhodophyta.
Trên thế giới người ta có thể chế thạch từ các loại tảo thuộc các chi khác nhau
như: Gelidium, Phyllophora, Furacellaria, Euchema, Ahnfeltia, Pterocladia...
Ở nước ta “rau câu” là nguyên liệu quan trọng để chế thạch.Đáng chú ý là loài
rau câu chỉ vàng - Gracilaria verrucosa (Huds.) Papenf. Và rau câu rễ tre - Gelidiella
acerosa (Forssk.) Feldm. et Ham.
Đặc điểm thực vật
Rau câu thuộc loại thực vật sống 1 năm, màu đỏ thẫm, đỏ vàng đỏ nhạt đôi khi
màu nâu tối. “ Thân” rau câu hình trụ tròn hay phiến dẹp. Rau mọc thành từng cụm
hay từng cây đơn độc, phần cuối gốc có bàn bám hình đĩa tròn để bám vào đá, vỏ sò...
Rau câu chia thành nhiều nhánh, đặc tính chia nhánh là cơ sở quan trọng để xác định
các loài.
Rau câu chỉ vàng gặp nhiều ở ven biển Quảng Ninh, Hải Phòng, Thanh Hoá.
Chúng ta đã thành công nuôi rau câu chỉ vàng. Rau câu rễ tre có ở Nha Trang cũng đã
được nghiên cứu chế thạch.
Thành phần hóa học.
Thành phần chủ yếu của thạch là chất nhầy thuộc nhóm acid thành phần có gốc
sunfat.
Tác dụng và ông dụng.
Thạch dùng để chữa táo bón kéo dài. Khi uống vào ruột, thạch sẽ hút nước nở ra
làm tăng thể tích của phân, gây điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn có ích ở ruột phát
triển. Liều dùng 4-16g một ngày, ngoài ra thạch là nguyên liệu để chế môi trường
trong khoa vi sinh, làm chất ổn định các nhũ dịch. Về mặt thực phẩm, thạch dùng làm
thức ăn và đồ giải khát. Thạch còn được dùng trong kỹ nghệ dệt và giấy.
DƯỢC LIỆU CHỨA CELULOSE
2.12 BÔNG
Cây bông thuộc chi Gossypium; họ Bông - Malvaceae. Bông có nhiều thứ do lai
tạo từ 4 loài chính:
- G. arboreum L. - G. herbaceum L.
- G. barbadense L. - G. hirsutum L.
Hai loài trên thuộc nguồn gốc châu Á. Hai loài dưới thuộc nguồn gốc châu Mỹ.
Đặc điểm thực vật và phân bố
Bông thuộc loại cây nhỡ cao 1-3 m, cây mọc hàng năm hoặc nhiều năm. Lá mọc
so le có cuống dài, phiến lá thường chia làm 5 thuỳ, gân lá hình chân vịt. Hoa mọc ở