Page 29 - Dược liệu
P. 29
alcaloid cũng bị ảnh hưởng: atropin, apomorphin, cocain, homatropin, hyoscyamin,
0
morphin, physostigmin và scopolamin. Nếu đun dung dịch gôm vài phút ở 100 C thì
oxydase bị hủy và tránh được sự tương kỵ.
2.9 GÔM ADRAGANT
Gôm adragant thu được từ một số cây thuộc chi Astragalus, họ Đậu-Fabaceae
cung cấp (chi này có đến 1000 loài). Loài chủ yếu cung cấp gôm này là cây Astragalus
gummifer Labill. Các loài khác như A. verus Oliver và A. piletocladus Fr. et Sint. cũng
cho gôm.
Đặc điểm thực vật và phân bố
Cây Astragalus gummifer Labill. là cây bụi nhỏ. Cây chậm lớn, chỉ tăng khoảng
1 cm chiều cao mỗi năm và đến năm thứ 60-75 cũng chỉ cao khoảng 1 m. Lá kép lông
chim chẵn, có lá kèm nhọn. Khi lá chét rụng, các cuống lá kép còn lại tạo thành những
gai nhọn. Hoa hình bướm màu vàng nhạt mọc thành chùm ở nách những lá phía dưới.
Quả loại đậu, có lông, chỉ chứa 1 hạt, không mở. Các loài Astragalus thường mọc ở độ
cao từ 1000 - 3000 m.
Những nơi cung cấp gôm chính: Syria, Iran, Iraq, Hy Lạp, Turmenia, Armenia…
Sự tạo thành gôm và thu hoạch. Gôm được tạo thành do sự biến đổi của thành tế
bào tia ruột và ruột. Gôm bị ép bên trong thân cây nên khi có lỗ sâu đục hoặc vết rạch
sâu thì chảy ra. Hai ngày sau khi rạch thì thu hoạch gôm.
Mô tả dược liệu
Gôm adragant (Gummi Tragacanthae), tùy theo dụng cụ rạch mà có hình dạng
khác nhau, thường là những phiến cong có vân đồng tâm dài có thể đến 5-6 cm, rộng 2
cm. Gôm có màu trắng nhờ, đục như sừng. Khác với gôm arabic, gôm adragant nở ra
trong nước và chỉ tan một phần.
Thành phần hóa học
Thành phần polysaccharid là chính, polysaccharid này lại chia làm 2 loại:
Acid tragacanthic còn gọi là tragacanthin là thành phần tan trong nước chiếm
khoảng 10%, ở dạng muối Ca, K và Mg trong cây. Polysaccharid này cấu tạo có một
mạch chính là các -D-galacturonic theo dây nối (14) đôi khi có
L-rhamnose xen vào, còn mạch nhánh nối ở C-3 gồm có D-xylose, 2-O--
galactopyranosyl-D-xylopyranose và 2-O--D-galacto-pyranosyl-D-xylopyranose.
Arabinogalactan hay còn gọi là bassorin chiếm 60-70%, là một polysaccharid
trung tính, không tan trong nước mà chỉ nở ra tạo thành thể keo, phân tử phân nhánh
nhiều, gồm mạch chính là các D-galactose nối theo dây nối (16) và (12), mạch
nhánh là các L-arabinose nối theo dây nối (12), (23), (15).
Khác với gôm arabic trong thành phần gôm adragant có tinh bột và không có
oxydase. Các chất vô cơ chiếm 3-4%.
Kiểm nghiệm
Không phản ứng với cồn gaiac hoặc với benzidin (để phân biệt với gôm arabic).