Page 141 - Dược liệu

Trong tâm sen có nhiều alcaloid, 0,85 - 0,96% trong đó có liensinin, isoliensinin,
neferin, lotusin, nuciferin, pronuciferin, metylcorypallin, demetylcoclaurin.

Kiểm nghiệm dược liệu

Dược liệu được kiểm nghiệm theo DĐVN IV (tr. 881-883)

Tác dụng và công dụng

Alcaloid toàn phần trong lá sen có tác dụng an thần, hạ huyết áp nhẹ. Nuciferin
ít độc, liều LD 50 bằng đường uống là 330 mg/kg thể trọng chuột. Nuciferin có tác
dụng tăng cường quá trình ức chế các tế bào thần kinh vùng vỏ não cảm giác - vận
động và thể lưới thân não (tăng thành phần sóng chậm delta và giảm thành phần sóng
nhanh beta) trên thỏ thí nghiệm, có tác dụng an thần và kéo dài giấc ngủ của
pentobarbital trên chuột thí nghiệm.

Lá sen được dùng sắc uống chữa mất ngủ với liều 15 - 20 g/ngày. Lá sen kết
hợp với một số vị dược liệu khác làm thuốc an thần.

Tâm sen cũng chữa mất ngủ, an thần, chữa di mộng tinh. Ngày dùng 4 - 10 g
dưới dạng thuốc hãm hay sắc uống.

Chú thích: Nhóm nghiên cứu của Phạm Thanh Kỳ, Nguyễn Thị Nhung đã phân
lập từ lá sen trồng tại Việt Nam hai alcaloid: nuciferin, nor-nuciferin và hai flavonoid
là quercetin và hyperin. Ngoài ra cũng đã phân lập được nuciferin từ tâm sen, gương
sen; quercetin từ gương sen.

2.5 LẠC TIÊN

Dược liệu là phần trên mặt đất đã
phơi hay sấy khô của cây Lạc tiên
(Passiflora foetida L.), họ Lạc tiên
(Passifloraceae).

Cây Lạc tiên còn gọi là: Hồng tiên,
Dây nhãn lồng, Lồng đèn.

Đặc điểm thực vật và phân bố

Cây mọc leo, thân mềm mang nhiều
lông thưa và mềm. Lá mọc cách có nhiều
lông dính. Phiến lá có ba thuỳ, thuỳ giữa
lớn hơn hai thuỳ bên, mép có răng cưa nhỏ.
Cuống lá không có tuyến mật. Có lá kèm
nhỏ. Tua cuốn và hoa mọc ở kẽ lá. Hoa mọc
riêng lẻ, to, đều, lưỡng tính. Có tổng bao
gồm 3 lá bắc rời nhau chia thành những sợi
nhỏ như sợi tóc về sau tồn tại ở gốc quả. Ở Hình 4.4 Lạc tiên
gốc tràng có hai vòng phần phụ hình sợi Passiflora foetida L.
màu tím, 5 nhị. Đài hợp, 5 răng, 5 cánh, bầu
trên, nhẵn, một ô, dính noãn bên mang 3
vòi, nhị và nhuỵ đặt ở trên một cuống nhị nhuỵ. Quả mọng, hình trứng, khi chín có
màu vàng, nhiều hạt và có áo hạt, thơm, ăn được.