Page 114 - Dược liệu
P. 114
DƯỢC LIỆU CHỨA TANIN
MỤC TIÊU
1. Trình bày được khái niệm, cấu trúc hóa học chung, tính chất, phân loại
tanin
2. Trình bày được nguyên tắc chiết xuất, các phương pháp định tính, công
dụng của tanin trong dược liệu.
3. Trình bày được 2 dược liệu chứa tanin theo nội dung: tên khoa học, đặc
điểm thực vật, bộ phận dùng, thành phần hoá học chính, kiểm nghiệm dược
liệu, tác dụng và công dụng.
NỘI DUNG
1. Đại cương
1.1. Khái niệm chung về Tanin
Từ "Tanin" được dùng đầu tiên vào năm 1796 để chỉ những chất có mặt trong
dịch chiết từ thực vật có khả năng kết hợp với protein của da sống động vật làm cho da
biến thành da thuộc không thối và bền. Do đó, tanin được định nghĩa là những hợp
chất polyphenol có trong thực vật có vị chát, dương tính với "thí nghiệm thuộc da" và
định lượng dựa vào mức độ hấp phụ trên bột da sống chuẩn.
Định nghĩa này không bao gồm những chất phenol đơn giản hay gặp cùng với
tanin như acid gallic, các chất catechin, acid chlorogenic... mặc dù những chất này ở
những điều kiện nhất định có thể cho kết tủa với gelatin và một phần nào bị giữ trên
bột da sống. Chúng được gọi là pseudotanin.
Cơ chế thuộc da: tanin có nhiều nhóm OH phenol, tạo nhiều dây nối hydro với
các mạch polypeptid của protein. Nếu phân tử tanin càng lớn thì sự kết hợp với protein
càng chặt.
Khi đun chảy kiềm với tanin thường thu được các chất sau:
