Page 37 - Bào chế

Siro thuốc là những chế phẩm lỏng sánh, trong đó đường chiếm tỷ lệ cao (
khoảng 56-64%), được điều chế bằng cách hòa tan dược chất, dung dịch dược chất
trong siro đơn hoặc hòa tan đường trong dung dịch dược chất, dùng để uống.
Siro thuốc có một số ưu điểm như: Có thể che dấu được vị khó chịu của một số
dược chất, thích hợp dùng cho trẻ em, với hàm lượng đường cao có thể hạn chế sự
phát triển của vi khuẩn nấm mốc.
 Phân loại

Theo cách hoà tan đường, siro được chia làm hai loại: Siro điều chế nóng và siro
điều chế nguội.

Theo mục đích sử dụng, phân ra loại siro dùng làm chất dẫn và siro thuốc. Siro
thuốc có chứa dược chất có tác dụng điều trị bệnh. Siro dùng làm chất dẫn không có
chứa dược chất, chỉ có chất làm thơm, điều vị (như siro đơn, siro vỏ cam, siro cánh
kiến trắng) dùng để phối với các dược chất khi pha chế thuốc.

4.2.2. Thành phần
Thành phần chính của siro thuốc bao gồm các dược chất, dung môi và đường.
Siro thuốc có thể chứa một hoặc nhiều loại đường như saccharose, glucose, fructose,
sorbitol, manitol, saccharin.

- Các chất làm tăng độ tan, tăng sinh khả dụng và độ ổn định của siro thuốc như:
glycerin, propylen glycol, ethanol.
- Các chất làm tăng độ nhớt như NaCMC, PEG 1500…
- Các chất tạo hệ đệm pH, điều chỉnh pH, nhằm đảm bảo độ ổn định cho dược
chất như acid citric, acid tartric, HCl, NaOH…
- Các chất chống oxy hoá như Na2EDTA, natri metabisulfit…
- Các chất bảo quản chống nấm mốc: nipagin, nipasol.

- Các chất màu, chất làm thơm…
4.2.3. Kỹ thuật điều chế
 Điều chế siro thuốc bằng cách hoà tan dược chất, phối hợp dung dịch dược chất

vào siro đơn
Cách điều chế này thường áp dụng cho trường hợp các siro thuốc có dược chất
dễ tan trong siro đơn, các dược chất độc cần phải hoà tan trong một dung môi thích
hợp sau đó phối hợp với siro đơn, đảm bảo đúng hàm lượng các dược chất. Các giai
đoạn tiến hành như sau:

Điều chế siro đơn:
Siro đơn được điều chế bằng cách hoà tan saccarose trong nước nóng hay hoà
tan ở nhiệt độ thường.
Công thức siro đơn khi điều chế bằng cách hoà tan nóng:
Saccarose 165 g
Nước cất 100 ml

Saccarose được hoà tan trong nước đặt trên nồi cách thuỷ, nhiệt độ không nên
o
quá 60 C. Lọc nóng siro đơn qua nhiều lớp vải gạc. Kiểm tra tỉ trọng của siro đơn ở
o
0
105 C là 1,26 (hoặc ở 20 C là 1,314) tương ứng với nồng độ 64% đường có trong siro.
Công thức siro đơn điều chế ở nhiệt độ thường:
Saccarose 180 g
34