Page 37 - Giao trinh- Chăm sóc chuyển dạ
P. 37
BÀI 4
CHĂM SÓC SẢN PHỤ CHUYỂN DẠ GIAI ĐOẠN III
Thời gian: 3 tiết
MỤC TIÊU
Kiến thức:
1. Trình bày những thay đổi sinh lý thời kì bong rau và những dấu hiệu lâm sàng
chứng tỏ rau bong.
2. Phân biệt được sự khác nhau cơ bản về bản chất, các tác động và hiệu quả giữa
xổ rau sinh lý và can thiệp tích cực giai đoạn III chuyển dạ.
3. Trình bày được tầm quan trọng và mô tả được các bước kiểm tra rau.
Năng lực tự chủ và trách nhiệm
4. Thận trọng, chính xác, tỷ mỉ trong can thiệp và chăm sóc sản phụ giai đoạn III
NỘI DUNG
1. Khái niệm giai đoạn III chuyển dạ
Giai đoạn III của cuộc chuyển dạ được tính từ ngay sau khi xổ thai đến khi rau
bong và xổ ra ngoài. Thời gian giai đoạn này kéo dài khoảng 30 phút, có thể kéo dài đến
một giờ nếu không có chảy máu. Trong một cuộc đẻ thường thì đây là giai đoạn có nhiều
nguy cơ cho bà mẹ. Biến cố thường gặp và đây cũng là nguyên nhân gây tử vong hàng
đầu cho bà mẹ là chảy máu sau đẻ. Thông thường trong giai đoạn này, lượng máu mất
khoảng dưới 300 ml. Nếu mất máu với số lượng nhiều hơn, gây ảnh hưởng đến toàn trạng
của người mẹ gọi là chảy máu sau đẻ. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, thời gian giai đoạn này
càng kéo dài, nguy cơ chảy máu càng cao và càng nguy hiểm cho bà mẹ. Vì vậy theo
khuyến cáo của WHO, tất cả các cuộc đẻ nên được can thiệp tích cực giai đoạn III của
chuyển dạ bằng cách tiêm oxytocin ngay sau khi thai xổ ra ngoài và kéo dây rau có kiểm
soát giúp rau xổ, rút ngắn khoảng thời gian nguy cơ này.
2. Sinh lý giai đoạn xổ rau
2.1. Giai đoạn nghỉ ngơi sinh lý: kéo dài 10-15 phút
Sau khi thai xổ ra ngoài, tử cung thu nhỏ lại cao ngang rốn. Bà mẹ sau khoảng thời
gian vất vả rặn đẻ, giai đoạn này thấy nhẹ nhõm, không còn cảm giác đau bụng và có
người có cảm giác buồn ngủ. Hầu hết các bà mẹ sẽ rất hạnh phúc khi vượt qua trải
nghiệm này với tiếng khóc của em bé và được giữ em bé trên bụng của mình. Có vài bà
mẹ có thể ngủ.
2.2. Giai đoạn rau bong và xuống
Sau hết giai đoạn nghỉ ngơi sinh lý, tử cung bắt đầu co bóp trở lại. bà mẹ cảm thấy
bụng đau trở lại tuy nhiên với mức độ nhẹ hơn và có cảm nhận ra một ít máu.
Trong giai đoạn này, các sợ cơ co rút lại trong khi bánh rau là tổ chức xốp, không
có khả năng trun giãn nên làm cho bánh rau bong dần ra. Khi rau bong hình thành cục
36