Page 109 - Chính trị
P. 109
Bài 7
XÂY DỰNG VÀ HOÀN THIỆN NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
I. Bản chất và đặc trưng của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
Việt Nam
1. Bản chất của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước pháp quyền
của dân, do dân và vì dân. Bản chất đó thể hiện ở bản chất giai cấp, tính dân
tộc, tính nhân dân. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam mang bản
chất giai cấp công nhân.
a. Bản chất giai cấp công nhân của Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam
+ Đảng lãnh đạo Nhà nước không có nghĩa là Đảng bao biện, làm thay Nhà
nước, mà là để phát huy trách nhiệm, tính chủ động , sắc bén và hiệu lực trong
quản lý, điều hành của Nhà nước, đảm bảo thực hiện đường lối của Đảng trong
thực tiễn. Đảng lãnh đạo Nhà nước là lãnh đạo xây dựng Nhà nước thực sự là
công cụ chủ yếu để thực hiện quyền làm chủ của nhân dân.
Sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước được thể hiện ở chỗ: Đảng đề ra
đường lối, chủ trương, chính sách lớn cho sự phát triển đất nước trong từng thời
kỳ; Đảng lãnh đạo Nhà nước thể chế hóa, cụ thể hóa đường lối, chủ trương, chính
sách của Đảng thành Hiến pháp, pháp luật, chính sách cụ thể và lãnh đạo tổ chức
nhân dân thực thi Hiến pháp, Pháp luật và chính sách.
Đảng lãnh đạo Nhà nước tổ chức bộ máy tinh gọn và xây dựng đội ngũ cán
bộ, công chức có phẩm chất, năng lực và trí tuệ; Đảng lãnh đạo bằng công tác
kiểm tra việc quán triệt, tổ chức thực hiện đường lối của Đảng và pháp luật của
Nhà nước. Củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức Đảng và
đảng viên trong các cơ quan Nhà nước làm tham mưu cho Đảng.
Phát huy vai trò trách nhiệm của Mặt trận tổ quốc, các đoàn thể, các tổ chức
xã hội và nhân dân trong việc tham gia xây dựng, kiểm tra giám sát hoạt động
và bảo vệ Nhà nước.
+ Toàn bộ hoạt động của Nhà nước đều thể hiện quan điểm quan điểm của
giai cấp công nhân, thực hiện ý chí và nguyện vọng của nhân dân, phục vụ lợi
ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc.
+ Lợi ích cơ bản của giai cấp công nhân, nhân dân lao động, của dân tộc là
thống nhất. Nhân dân là người làm chủ những tư liệu sản xuất chủ yếu của xã
hội, mọi quyền lực đều thuộc về nhân dân. Bản chất giai cấp công nhân, tính dân
tộc và tính nhân dân của Nhà nước ta được quán triệt, cụ thể hóa, thể chế hóa và
thực hiện trên mọi lĩnh vực, mọi tổ chức, hoạt động của Nhà nước.
b. Tính dân tộc và tính nhân dân của nhà nước pháp quyền XHCN VN
Tính dân tộc của Nhà nước ta thể hiện:
1