Page 273 - Dược lý - Dược
P. 273
Các Poliovirus Bệnh bại liệt
1.2. Chu kỳ sao chép của virus
Virus là ký sinh vật bắt buộc trong tế bào vật chủ. Sự nhân lên của virus được thực
hiện trong tế bào và phụ thuộc vào sự sao chép của chính tế bào vật chủ đó theo các bước
sau:
Xâm nhập vào tế bào
Thoát vỏ để phóng thích ADN (hoặc ARN)
Sao mã (tổng hợp protein giai đoạn sớm)
Dịch mã (tổng hợp acid nucleic và protein giai đoạn muộn)
Tập hợp thành virus: từ các thành phần đã được tổng hợp, lắp ráp thành một virus
hoàn chỉnh ở bào tương tế bào.
Virus giải phóng khỏi tế bào: sau khi tạo thành, các hạt virus gần màng sinh chất bị
đẩy qua màng này ra ngoài (được gọi là nảy chồi) để tiếp tục xâm nhập và gây nhiễm cho
các tế bào khác.
Sự phóng thích virus ra khỏi tế bào thường làm tiêu huỷ tế bào và gây nên các triệu
chứng lâm sàng của bệnh. Hầu hết các thuốc kháng virus muốn diệt virus phải xâm nhập
được vào trong tế bào và tác dụng thường không chọn lọc, chính vì thế các thuốc kháng
virus thường là chất gây độc tế bào.
1.3. Phân loại thuốc kháng virus
1.3.1. Phân loại theo cơ chế tác dụng
Thuốc kháng virus có khả năng tác động vào hầu hết các khâu trong chu kỳ sao chép
của virus. Tuy nhiên, các thuốc kháng virus đang dùng hiện nay chủ yếu tác dụng theo các
cơ chế sau:
- Ức chế thoát vỏ: Protein M2 là thành phần cơ bản của màng virus, có vai trò hoà
tan màng virus để phóng thích ADN hoặc ARN vào tế bào vật chủ. Một số thuốc có khả
năng ức chế protein M2 vì vậy ức chế sự thoát vỏ của virus: amantadin, rimantadin...
- Ức chế ADN polymerase và ARN polymerase: Một số thuốc có tác dụng ức chế
ADN polymerase, vì vậy ức chế sự nhân đôi ADN của virus: acyclovir, valacyclovir,
faciclovir, foscarnet...Một số thuốc có tác dụng ức chế ARN polymerase, vì vậy ức chế tổng
hợp ARNm của virus: ribavirin...
266