Page 212 - Dược lý - Dược

2.8. Testosteron

2.8.1. Nguồn gốc

Trong cơ thể Testosteron được tế bào kẽ tinh hoàn tiết ra. Ngoài ra vỏ thượng thận,

buồng trứng và nhau thai cũng tiết ra một lượng nhỏ.
2.8.2. Dược động học

Testosteron hấp thu được cả qua đường uống và đường tiêm nhưng đường uống tác

dụng kém vì bị chuyển hoá nhanh ở gan. Ngoài ra có thể dùng qua đường cấy dưới da, dán

trên da, đặt trực tràng, dạng kem. Thuốc thải trừ chủ yếu qua nước tiểu.

2.8.3. Tác dụng
 Tác dụng hormon (tác dụng androgen)

Testosteron làm phát triển giới tính và cơ quan sinh dục nam như tuyến tiền liệt, túi

tinh, dương vật...

Kiểm soát và duy trì chức năng sinh tinh trùng

Tạo ra các đặc tính thứ phát của phái nam như giọng nói trầm, vai rộng, cơ lớn...
Tác dụng đối lập với estrogen.

 Tác dụng tăng dưỡng

Testosteron có tác dụng làm tăng đồng hoá protid, giữ nitơ và các muối calci,

phospho do đó làm tăng khối lượng bắp cơ và tăng khối lượng xương.

Ngoài ra làm tăng tạo hồng cầu thông qua kích thích sản xuất erythropoetin ở thận

và kích thích trực tiếp tuỷ xương. Tăng lipid máu nên khi dùng lâu dài có thể gây xơ vữa
động mạch.

2.8.4. Chỉ định

Thiểu năng sinh dục nam, chậm phát triển cơ quan sinh dục nam.

Rối loạn kinh nguyệt, băng kinh, u xơ tử cung, ung thư vú, ung thư tử cung.

Nhược cơ, loãng xương, gầy yếu (nên dùng nhóm hormon tăng dưỡng - dẫn xuất

của Testosteron nhưng ít tác dụng hormon - sẽ ít gây tác dụng không mong muốn hơn).
2.8.5. Tác dụng không mong muốn

Đối với nữ: gây bệnh nam hoá như phụ nữ mọc râu, nhiều trứng cá, giảm kinh hoặc

vô kinh, ngực teo, thay đổi giọng nói. Phụ nữ mang thai mà dùng testosteron, đứa trẻ sinh

ra có thể bị lưỡng tính giả, thậm chí tử vong.
205