Page 83 - Giáo trình môn học Dược lâm sàng

loạn lipid máu, thuốc điều trị tăng HA, thuốc kháng kết tập tiểu cầu, thuốc điều trị rối

loạn tâm thần. Các thuốc này có thể ảnh hưởng đến glucose huyết hoặc tương tác với

các thuốc kiểm soát glucose huyết mà người bệnh đang được sử dụng. Giảm thiểu các
nguy cơ do tương tác thuốc cũng là một mục tiêu quan trọng trong chăm sóc thuốc cho

người bệnh ĐTĐ.

Trong số các nhóm thuốc điều trị ĐTĐ, nhóm thuốc SU là nhóm có nguy cơ xảy ra

nhiều tương tác do có đặc tính liên kết protein cao.

Các thuốc ảnh hưởng đến glucose huyết
- Các thuốc làm tăng glucose huyết

Bảng 18. Các thuốc làm tăng glucose huyết

Thuốc Cơ chế và lưu ý
Interferon alpha Giảm nhạy cảm với insulin.
Thuốc an thần kinh không
điển hình (olanzapin, Gây tăng cân và làm giảm nhạy cảm với insulin dẫn đến
sulpirid, quetiapin, tăng glucose huyết.
risperidon)
Ức chế calcineurin
(cyclosporin, tacrolimus) Ức chế bài tiết insulin từ tế bào beta tụy.
Tăng đề kháng insulin và/hoặc giảm bài tiết insulin,
thay đổi nồng độ kali huyết. Có thể cần tăng liều thuốc
Thuốc lợi tiểu thiazid
điều trị ĐTĐ và theo dõi glucose huyết khi sử dụng
đồng thời.
Corticosteroid Giảm hoạt tính của insulin.
Kháng sinh fluoroquinolon Cơ chế chưa rõ.
Acid nicotinic Giảm hoạt tính của insulin, tăng đề kháng insulin.
Gây độc với tế bào beta tụy, ban đầu gây giải phóng
insulin dự trữ, sau đó theo thời gian, người bệnh tăng
thiếu hụt insulin do phá hủy tế bào tụy dẫn đến tăng
Pentamidin
glucose huyết.
Sử dụng thuốc trong vòng vài tuần đến vài tháng có thể
gây ra bệnh ĐTĐ
Phenytoin Giảm bài tiết insulin, đặc biệt với liều cao phenytoin.
Giảm nhạy cảm và tăng đề kháng insulin. Ngoài ra,
Ức chế protease ritonavir còn ức chế hoạt tính của chất vận chuyển
glucose.
Propranolol, metoprolol và atenolol có thể làm tăng
Chẹn beta giao cảm glucose huyết lúc đói do giảm bài tiết insulin từ tế bào
beta tụy.
Cường giao cảm Tăng phân giải glycogen và tăng tân tạo đường.

- Các thuốc làm giảm glucose huyết

Bảng 19. Các thuốc làm giảm glucose huyết