Page 97 - Giáo trình môn học quản lý điều dưỡng
P. 97
Có nhiều kỹ thuật phân tích vấn đề. Trong khuôn khổ bài này chúng tôi tập
trung giới thiệu 2 kỹ thuật phân tích thường gặp và dễ sử dụng là:
1. Sơ đồ khung xương cá (Fishbone Diagram)
2. Cây vấn đề (Problem tree)
Cả 2 kỹ thuật trên đều sử dụng cách đặt câu hỏi “nhưng tại sao” (But why
technique) nhiều lần để xác định các nguyên nhân của vấn đề thông qua mối
quan hệ “nhân-quả”.
Mối quan hệ nguyên nhân-kết quả diễn ra theo chuỗi. Trong trường hợp
đơn giản, A có thể dẫn tới B, và B dẫn tới C như hình dưới đây.
A B C
Nhân/quả Nhân/quả Nhân/quả
A là “nguyên nhân” của B và C.
C là “kết quả” của cả A và B.
Hình 9.2: Mối quan hệ nhân quả
6.2.1. Sơ đồ khung xương cá
Sơ đồ khung xương cá là một công cụ phân tích vấn đề đơn giản và hiệu
quả. Sơ đồ khung xương cá là một bức tranh mô tả mối quan hệ logic giữa một
vấn đề và các nguyên nhân gây ra vấn đề đó, giúp nhóm làm việc dễ thống nhất
cách phân tích để tìm ra nguyên nhân của vấn đề cần giải quyết.
Cách vẽ sơ đồ khung xương cá
Bước 1: Vẽ mô hình khung xương cá, gồm đầu cá và trục xương chính,
trục xương chính vẽ từ trái qua phải.
Bước 2: Viết tên vấn đề cần can thiệp vào đầu cá (nên nêu rõ số liệu cụ
thể)
Bước 3: Xác định các xương chính: Các xương chính của khung xương là
các yếu tố chủ yếu liên quan đến vấn đề. Có 2 cách để xác định các xương chính
này:
Cách 1: Phân loại chung dựa trên các yếu tố:
96