Page 139 - Giao trinh- Chăm sóc sức khỏe người lớn 2
P. 139
Kháng nguyên là các tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể gây khởi phát
một chuỗi các phản ứng miễn dịch, trong đó các tế bào lympho T đóng vai trò
then chốt và giải phóng ra các cytokin.
Vai trò của các cytokin này là tác động lên các tế bào khác chủ yếu: lympho
B, đại thực bào và tế bào nội mô mạch máu màng hoạt dịch.
Hậu quả của các quá trình này hình thành màng máu màng hoạt dịch
(pannus), các pannus tăng sinh và phì đại xâm lấn sâu vào đầu xương dưới sụ
gây nên các tổn thương bào mòn xương, hủy khớp dẫn đến tình trạng dính và
biến dạng khớp.
Các yếu tố thuận lợi: nhiễm khuẩn (Epstein – Barr virus, Mycoplasma,...); cơ
địa (cơ thể suy yếu, chấn thương,..); tuổi, giới (nữ, trên 40 tuổi); tính chất gia
đình,...
2. Triệu chứng
2.1. Triệu chứng lâm sàng
Bệnh diễn biến mạn tính với các đợt cấp tính. Trong các đợt cấp tính thường
sung đau nhiều khớp, kèm theo sốt và có thể có các biểu hiện nội tạng.
2.1.1. Triệu chứng tại khớp
Vị trí khớp tổn thương thường gặp nhất: khớp ngón gần, bàn tay, cổ tay,
khuỷu, gối, cổ chân, bàn ngón chân, đối xứng hai bên. Giai đoạn muộn, thường
tổn thương các khớp vai, háng, có thể tổn thương cột sống cổ, gây những biến
chứng về thần kinh (có thể liệt tứ chi).
Tính chất khớp tổn thương: trong đợt tiến triển, các khớp sưng, đau, nóng, ít
khi đỏ; đau kiểu viêm; các khớp ngón gần ở tay thường có dạng hình thoi; dấu
hiệu cứng khớp vào buổi sáng, thời gian ngắn hay dài tùy thuộc theo mức độ
viêm, có thể kéo dài hàng giờ.
2.1.2. Triệu chứng ngoài khớp và toàn thân
Hạt dạng thấp (hạt thấp dưới da): vị trí xuất hiện thường trên xương trụ gần
khớp khuỷu, trên xương chày gần khớp gối, quanh các khớp nhỏ bàn tay; có thể
có một hoặc nhiều hạt; tính chất hạt chắc, không đau, không di động và không
bao giờ vỡ.
138