Page 112 - Giáo trình môn học vi sinh vật học

Vì vậy, các vi sinh vật thuộc vi hệ bình thường còn được coi là những kẻ "gây

bệnh cơ hội" (opportunist).

2.3. Vi hệ bình thƣờng trong cơ thể

2.3.1. Vi hệ bình thường trên da
Do da luôn tiếp xúc với môi trường nên luôn có những vi sinh vật có mặt thoảng

qua. Tuy vậy, trên da vẫn luôn có một số loài vi khuẩn có mặt thường xuyên. Chủ yếu là

vi khuẩn Gram dương, thường hay gặp nhiều nhất là tụ cầu da (Staphylococcus

epidermidis), Propionibacterium (kỵ khí, P.acnes gây mụn trứng cá). Ngoài ra còn có tụ

cầu vàng (S.aureus), liên cầu nhóm viridans, trực khuẩn giả bạch hầu (Corynebacterium)
và vi khuẩn sinh nha bào có trong không khí.

Tuỳ theo từng vùng da mà số lượng vi khuẩn có khác nhau. Vùng da đầu có nhiều

vi khuẩn, song vùng mặt ngoài chi, bụng ít vi khuẩn hơn. ở những chỗ nếp gấp (nách, kẽ

ngón chân) có thể có nấm và một số vi khuẩn kháng cồn và acid (Mycobacterium). Ngoài

ra, nó còn phụ thuộc vào hoàn cảnh, tình hình vệ sinh cá nhân và nghề nghiệp của mỗi cá
thể (người).

Các yếu tố trên da góp phần hạn chế sự cư trú của các vi sinh vật khác là pH thấp,

acid béo trong các chất tiết của tuyến bã nhờn và sự có mặt của lysozym. Toát mồ hôi

hay tắm, rửa không thể loại trừ và thay đổi lớn vi hệ bình thường cư trú thường xuyên

trên da. Số lượng vi khuẩn trên da có bị giảm đi do các biện pháp khử trùng (ví dụ tay
phẫu thuật viên) nhưng nó lại trở lại bình thường nhờ dịch tiết của các tuyến mồ hôi và

tuyến bã nhờn, ngay cả khi bàn tay không hề tiếp xúc với môi trường xung quanh (đeo

găng phẫu thuật).

2.3.2. Vi hệ bình thường ở khoang miệng và họng

Khoang miệng có rất nhiều loại vi sinh vật: Cả vi khuẩn và nấm Candida, cả vi
khuẩn ưa khí và kỵ khí, cả vi khuẩn Gram dương và Gram âm, cả cầu khuẩn, trực khuẩn

và xoắn khuẩn.

Các cầu khuẩn Gram dương, ưa khí như tụ cầu, liên cầu; kỵ khí như Peptococcus,

Peptosteptococcus.

112