Page 12 - Giáo trình môn học Hóa sinh

- Gan có thể tổng hợp glycogen từ các ose khác như: galactose, fructose, và

manose từ các sản phẩm chuyển hoá trung gian như: lactat, pyruvat, acetyl

CoA…nhờ hệ enzym chỉ có ở gan. Đây là điểm khác nhau cơ bản giữa gan và cơ.
- Khi cơ hoạt động mạnh, glycogen hoặc glucose ở cơ sẽ phân huỷ mạnh

nhằm cung cấp năng lượng nhiều trong một thời gian ngắn; đồng thời quá trình

này cũng sinh ra nhiều sản phẩm chuyển hoá trung gian, các sản phẩm này sẽ

được vận chuyển về gan để tân tạo glucose và tổng hợp glycogen vì cơ không có

khả năng này.

- Khi glucose máu có xu hướng giảm dưới mức bình thường, gan sẽ tăng

cường phân huỷ glycogen tạo glucose cung cấp cho máu. Mặc dù cơ và một số
cơ quan khác cũng chứa glycogen nhưng không thể phân ly cung cấp glucose

cho máu vì chỉ ở gan có enzym glucose 6-phosphatase. Đây là enzym cần thiết

để xúc tác phản ứng chuyển glucose-6-phosphat thành glucose tự do.

G6-phosphatase
Glycogen G P Glucose
6

H O H PO 4
2
3
Glucose hình thành ở tế bào gan vào máu và đi đến các cơ quan của cơ thể.

Do khả năng tổng hợp glycogen mạnh để dự trữ và phân ly nhiều glucose vào

máu mà gan đóng vai trò chủ chốt trong việc điều hoà đường máu. Toàn bộ hệ

thống điều hoà đường máu bằng hormon hoàn toàn phụ thuộc vào sự toàn vẹn

chức năng gan.

- Ngoài glycogen gan còn tổng hợp heparin, một chất chống đông máu tự
nhiên có bản chất polysacarid.

- Ở gan, glucose còn được chuyển hoá thành acid glucuronic, một thành

phần cần thiết cho chức năng khử độc của gan.

7. Điều hòa chuyển hóa glucid

Con đường thoái hoá glucose và tân tạo glucose song song nhau và có
nhiều phản ứng thuận nghịch. Tuy vậy có những phản ứng không thuận nghịch

11