Page 87 - Tâm lý trị liệu
P. 87
Đến nay, Tâm lý học lâm sàng đã phát triển được trên 100 liệu pháp
khác nhau dùng cho việc điều trị các chứng rối nhiễu tâm lý và rối loạn tâm
thần. Có giá trị nhất trong số các liệu pháp này là các nhóm liệu pháp: thư
giãn, thở bụng, giải mẫn cảm có hệ thống, điều chỉnh nhận thức, thưởng củng
cố, thưởng quy đổi trò chơi phân vai, tâm kịch, ứng phó giải quyết vấn đề, trị
liệu nhóm - gia đình…
Tuy nhiên để trả lời câu hỏi nên sử dụng liệu pháp nào là thích hợp cho
từng loại rối nhiễu tâm trí trên từng ca lâm sàng cụ thể là điều không dễ dàng.
Quyết định dùng nhóm liệu pháp nào cho từng ca trị liệu lâm sàng cụ thể là
tuỳ thuộc vào tay nghề, kinh nghiệm điều trị lâm sàng của chính nhà trị liệu,
tùy thuộc vào kiểu rối nhiễu. bản chất của rối nhiễu, hoàn cảnh, sự đồng ý của
thân chủ và kết quả trị liệu khởi đầu.
Dưới đây chúng tôi xin giới thiệu một số nhóm kỹ thuật trị liệu tâm lý cơ
bản. Trên cơ sở những hiểu biết và kinh nghiệm thực hành trị liệu của bản
thân và đồng nghiệp, chúng tôi lần lượt giới thiệu khoảng 20 nhóm liệu pháp
tâm lý mà chúng không thuần tuý thuộc về một trường phái duy nhất nào.
I. LIỆU PHÁP THƯ GIÃN
Thư giãn được xem là một trong những phương pháp thường dùng và
rất có hiệu quả trong việc điều trị các chứng bệnh tâm trí. Đó là quá trình làm
giảm mềm cơ bắp, giúp cho thần kinh, tâm trí được thư thái, qua đó làm giảm
những cảm xúc tiêu cực hoặc chứng bệnh tâm thần (căng thẳng thần kinh, lo
âu, ám sợ, trầm nhược, đau đầu…) do các nhân tố Stress gây ra. Các chuyên
gia tâm thần, các nhà trị liệu tâm lý đều cho rằng thư giãn làm giảm chuyển
hoá cơ bản, tiết kiêm nặng lượng, khiển máu về tim dễ hơn và nhiều hơn.
Thư giãn giúp tập trung tư tưởng, ức chế vỏ não, ngắt bỏ những kích thích
bên ngoài giúp tinh thần hết căng thẳng, làm chủ được giác quan và cảm
giác. Thư giãn giúp dập tắt dần những phản xạ được điều kiện hoá có hại cho
cơ thể.
Thực hành thư giãn có lẽ đã xuất hiện ở Phựơng Đông cách nay vài
nghìn năm đi liền với phép luyện khí công, thiền, yôga. Tuy nhiên với tư cách