Page 20 - Tâm lý trị liệu
P. 20
sinh hoá của hệ nội tiết, các quá trình trao đổi chất ở tế bào… Các liệu pháp
điều trị y sinh học nhằm thay đổi các hoạt động của não bộ với sự can thiệp
của thuốc (hoá chất) hoặc vật lý. Chỉ có các bác sỹ tâm thần hay các chuyên
gia y học (bác sỹ) mới có quyền kê đơn cho thuốc, điều trị bằng liệu pháp y
sinh học.
– Liệu pháp tâm lý nhằm thay đổi phần mềm, tức là thay đổi xúc
cảm, cảm giác, nhận thức – hành vi, những yếu tố đang duy trì trạng thái tâm
lý bất ổn của cá nhân. Đó là quá trình tương tác qua lại giữa nhà trị liệu (với
tư cách người thầy có kỹ năng, kinh nghiệm được huấn luyện) và thân chủ (là
chủ thể đang có những vướng mắc không tự giải quyết được). Trong đó, nhà
trị liệu lắng nghe, thấu hiểu, nhạy cảm với những vấn đề của thân chủ thông
qua mối quan hệ đồng cảm và bằng kỹ năng, kinh nghiệm nghề nghiệp, giúp
tháo gỡ, giải toả những vướng mắc trói buộc về cơ thể, xúc cảm tình cảm, tư
tưởng nhận thức do những stress, nếp nghĩ, thói quen tập nhiễm tạo ra. Các
liệu pháp tâm lý bao giờ cũng liên quan tới việc sử dụng một hệ thống những
biện pháp, những kỹ thuật” tác động, điều chỉnh tiếp cận theo hướng động
thái tâm lý. nhận thức–hành vi, hiện tượng học hay hoạt động liên cá nhân…
để đạt được những hiệu quả nào đó lên một chứng bệnh hoặc một rối nhiễu
tâm trí. Tuy nhiên có những ràng buộc về mặt pháp lý và nghề nghiệp liên
quan tới việc thực hành các kỹ thuật trị liệu tâm lý. Như vậy, hiểu theo nghĩa
hẹp, chính xác hơn, liệu pháp tâm lý chính là những biện pháp, kỹ thuật trị
liệu nào đó đã được chấp nhận và được thực hiện bởi những người có
chuyên môn hoặc đã qua những lớp đào tạo, huấn luyện với những ràng
buộc đạo đức, nghề nghiệp – pháp lý.
2. Tính lịch sử và văn hoá trong quan niệm và cách điều trị các
chứng bệnh tâm trí
Ở những nền văn hoá khác nhau, việc điều trị các chứng bệnh rối nhiễu
tâm lý và rối loạn tâm thần (gọi chung là rối nhiễu hay rối loạn tâm trí) được
xem xét trong phạm vi rộng hơn, bao hàm cả các giá trị tôn giáo và xã hội.