Page 25 - Tâm lý trị liệu

nhân và xã hội là những rối nhiễu tâm thần, trừ phi những hành vi này là triệu

chứng của sự suy thoái chức năng ở một cá nhân như đã nêu ở trên.

Tâm bệnh lý một khi phát sinh, thường tạo ra gánh nặng tài chính, do

mất năng lực sản xuất và quá trình chữa trị thường kéo dài, tốn kém. Vậy làm

thế nào để sớm nhận biết khi nào thì một hành vi bình thường chuyển sang

bất thường? Bằng kinh nghiệm dân gian, qua quan sát người ta có thể nhận

ra. Chẳng hạn, một người hay cười nói không đúng lúc đúng chỗ, có những

lời nói hay hành động kỳ cục hoặc luôn thái quá?… Tuy nhiên để xác định
chính xác là không dễ dàng.

– Tâm bệnh lý là những rối nhiễu tâm lý hay những rối loạn tâm

thần có nhiều dạng mức khác nhau, nên hiểu đó là một liên thể từ trạng

thái nhẹ cho đến trạng thái nặng.

Theo các chuyên gia trị liệu tâm lý thì có 6 chỉ báo sau đây phân biệt

tính bất thường hay đó là những dấu hiệu để nhận biết tâm bệnh lý:

1. Buồn chán: Có cảm giác buồn chán, đau khổ, thất vọng hoặc lo hãi

khó dứt bỏ.

2. Tính kém thích nghi: Hành động theo những cách làm ảnh hưởng

xấu đến việc đạt mục đích, đến sự bình an của cá nhân cũng như của gia
đình, xã hội.

3. Tính khó dự đoán: Hành động hoặc nói năng theo những cách khó

đoán trước, kỳ cục lập dị hoặc làm người khác khó hiểu từ tình huống này

sang tình huống khác. Thân chủ dường như trải nghiệm thường xuyên sự
mất kiểm soát bản thân.

4. Tính vô lý hay phi lý: Nói năng hay hành động theo cách mà người

khác đánh giá là phi lý, không thể hiểu được.

5. Tính phi thông lệ và hiếm thấy: Hành động theo những cách rất kỳ

cục hiếm thấy về mặt thống kê và vi phạm các chuẩn mực hay tiêu chuẩn về

cái gì được chấp nhận về mặt đạo đức hoặc được mong muốn.