Page 186 - Bào chế
P. 186
bao viên, hạt, pellet với một lớp bao không rã trong môi trường dịch vị, thường dùng
để uống.
- Viên nén tác dụng kéo dài
Viên tác dụng kéo dài là viên nén không bao hay bao được bào chế với các tá
dược hoặc bằng phương pháp đặc biệt hoặc cả hai, để dược chất giải phóng kéo dài
hoặc có kiểm soát hoặc theo chương trình, thường dùng để uống.
2. KỸ THUẬT BÀO CHẾ THUỐC VIÊN NÉN
2.1. Lựa chọn tá dược xây dựng công thức dập viên
Khi lựa chọn tá dược cần xem xét cụ thể các yếu tố:
- Mục đích sử dụng của viên: Để uống, để ngậm, để đặt, để pha thành dung
dịch…Các loại viên khác nhau, cách lựa chọn tá dược rất khác nhau
- Tính chất của dược chất: Độ tan, độ ổn định hóa học, độ trơn chảy, khả năng chịu
nén, kích thước tiểu phân
- Tính chất của tá dược: Độ trơn chảy, khả năng chịu nén, những tương tác với dược
chất có thể xảy ra
- Phương pháp dập viên: Mỗi phương pháp dập viên có cách dùng tá dược khác nhau
Sau đây là một số nhóm tá dược thường dùng:
2.1.1.Tá dược độn
Còn gọi là tá dược pha loãng, được thêm vào để đảm bảo khối lượng cần thiết
của viên nén hoặc để cải thiện tính chất cơ lý của dược chất (tăng độ trơn chảy, độ
chịu nén…), làm cho quá trình dập viên được dễ dàng
2.1.1.1. Nhóm tan trong nước
Lactose:
Là tá dược độn dùng khá phổ biến trong viên nén. Lactose dễ tan trong nước, vị
dễ chịu, trung tính và ít hút ẩm, phối hợp với nhiều dược chất. Lactose tồn tại dưới 2
dạng: Dạng khan và ngậm nước
Lactose là đường khử, do đó tương kỵ với dược chất có nhóm amin như acid
amin,pyrilamin maleat, salicylamid…làm cho viên bị sẫm màu
Bột đường (Saccharose)
Dễ tan và ngọt, do đó thường dùng làm tá dược độn và dính khô cho viên hòa
tan, viên nhai, viên ngậm. Khi dùng làm tá dược độn, có thể tạo hạt ẩm với hỗn hợp
nước – ethanol. Bột đường làm cho viên dễ đảm bảo độ bền cơ học nhưng khó rã. Khi
dập viên dễ gây dính chày, do đó thường kết hợp với tá dược độn không tan để tăng độ
cứng cho viên
Glucose:
Dễ tan trong nước, vị ngọt hơn lactose, do đó hay được dùng cho viên hòa tan
như với bột đường. Glucose trơn chảy kém, dễ hút ẩm, dễ đảm bảo độ bền cơ học cho
viên nhưng có xu hướng làm cho viên cứng dần trong quá trình bảo quản, nhất là
glucose khan. Glucose cũng có thể làm biến màu các dược chất kiềm và amin hữu cơ
trong quá trình bảo quản giống lactose
183