Page 93 - Sự hình thành bệnh tật và sự phục hồi

2. Trực khuẩn

2.1 . Trực khuẩn đường ruột

2.1.1. Trực khuẩn thương hàn (Salmonella)

- Đặc điểm sinh học

+ Hình thể: là trực khuẩn Gram âm, có nhiều lông ở xung quanh thân,

không vỏ, không sinh nha bào.

+ Tính chất nuôi cấy:

Hiếu kỵ khí tuỳ ngộ, phát triển được trên các môi trường nuôi cấy thông

thường.

+ Sức đề kháng: có sức đề kháng cao với ngoại cảnh, trong nước và

trong môi trường lỏng, vi khuẩn có thể sống được vài tháng, trong nước đá

sống được 2-3 tháng. Trong phân sống được vài tuần. Salmonella bị tiêu diệt
o
o
100 C/ 5 phút, formon 5%/5 phút, 60 C/20-30 phút.
- Khả năng gây bệnh
+ Bệnh thương hàn

Bệnh thương hàn do S. typhi và các S. paratyphi A, S. paratyphi B, S.
paratyphi C gây ra.

Vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể theo đường tiêu hoá do thức ăn, nước
7
5
uống bị nhiễm bẩn, số lượng đủ để gây bệnh khoảng 10 đến 10 . Sau khi vào
ống tiêu hoá, vi khuẩn bám vào niêm mạc ruột non rồi xâm nhập qua niêm

mạc vào các hạch mạc treo ruột. Ở đây chúng nhân lên rồi qua hệ thống bạch

huyết và ống ngực đi vào máu, lúc này các dấu hiệu lâm sàng bắt đầu xuất

hiện. Từ máu, vi khuẩn đến lách và các cơ quan khác. Tới gan theo mật đổ

xuống ruột rồi được đào thải qua phân. Tới thận, một số vi khuẩn được đào

thải ra ngoài theo nước tiểu. Tới mảng payer, vi khuẩn tiếp tục nhân lên.

Vi khuẩn thương hàn gây bệnh chủ yếu bằng nội độc tố. Nội độc tố

kích thích thần kinh giao cảm ở ruột gây hoại tử chảy máu, vị trí tổn thương

thường ở các mảng payer. Có thể gặp biến chứng thủng ruột, thường do bệnh

nhân ăn sớm khi chưa bình phục, nhất là các thức ăn cứng.

93