Page 229 - Sự hình thành bệnh tật và sự phục hồi
P. 229
Hormon có cấu trúc protein và acid amin: hormon vùng dưới đồi, tuyến
yên, tuyến tụy, tuyến giáp và tuyến cận giáp.
Hormon có cấu trúc steroid: hormon vỏ thượng thận, hormon sinh dục
Dựa vào nguồn gốc của hormon để phân loại:
Hormon vùng dưới đồi
Hormon tuyến yên
Hormon vỏ thượng thận
Hormon tuyến tụy
Hormon tuyến giáp
Hormon tuyến cận giáp
Hormon sinh dục
1.3. Điều hòa bài tiết hormon
Các hormon được bài tiết theo cơ chế điều khiển từ tuyến chỉ huy đến
tuyến đích và theo cơ chế điều hoà ngược từ tuyến đích đến tuyến chỉ huy.
Đây là cơ chế điều hoà chủ yếu để duy trì nồng độ hormon luôn hằng định, và
thích ứng được với hoạt động của cơ thể và sự thay đổi của môi trường, phần
lớn các hormon được bài tiết theo cơ chế điều khiển ngược. Ngoài ra, sự bài
tiết hormon còn được điều hoà theo nhịp sinh học và qua một số chất truyền
đạt thần kinh. Tuy nhiên cơ chế điều hoà ngược vẫn là cơ chế chủ yếu, nhanh
và nhạy.
1.3.1. Điều hòa ngược âm tính
Khi nồng độ hormon tuyến đích tăng, thì chính hormon đó tác dụng
ngược trở lại vùng dưới đồi và tuyến yên, làm giảm sự bài tiết các hormon
tương ứng phía trên. Ngược lại, khi nồng độ hormon tuyến đích giảm sẽ kích
thích vùng dưới đồi và tuyến yên để tăng cường bài tiết các hormon tương
ứng của nó.
Cơ chế điều hòa ngược được thực hiện bằng 3 con đường:
Long- feedback: ngược dòng dài, từ tuyến đích theo đường máu trở về
tuyến yên và vùng dưới đồi
229