Page 137 - Sự hình thành bệnh tật và sự phục hồi

5.2. Nấm Candida

- Hình thể: Vi nấm Candida là nấm men, hình tròn hoặc hình bầu dục,

kích thước 2 – 5 µm, sinh sản bằng cách nẩy chồi hay nẩy mầm. Các loài

Candida thường gặp sống hoại sinh ở các hốc tự nhiên của cơ thể người

(miệng, khoang mũi họng, ống tai, âm đạo…) có thể không gây tác hại cho cơ

thể vật chủ và ở trạng thái cộng sinh.

- Tác hại: Candida có thể xâm nhập và gây bệnh ở mọi cơ quan, tổ

chức của cơ thể. Candida có thể gây bệnh ở niêm mạc các hốc tự nhiên, da và

phụ cận (gây bệnh ở ngoại biên): trên người có hệ miễn dịch bình thường vi

nấm có thể gây bệnh: tưa miệng, viêm âm hộ - âm đạo, tiêu chảy... hoặc gây

bệnh ở da, móng. Candida có thể gây bệnh ở phủ tạng, máu: Ở bệnh nhân có

suy giảm miễn dịch, điều trị ung thư, sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch...
đặc biệt trên các bệnh nhân HIV/AIDS, ngoài khả năng gây bệnh ở da và

niêm mạc với mức độ nặng, vi nấm có khả năng xâm nhập sâu vào các nội
tạng gây nhiễm khuẩn huyết, viêm nội tâm mạc, viêm màng não... đây là một

nhiễm trùng vi nấm cơ hội rất thường gặp trên bệnh nhân HIV/AIDS và bệnh
nhân suy giảm miễn dịch do các nguyên nhân khác.

Một số bệnh lý ở đường tiêu hóa do vi nấm Candida:

+ Viêm thực quản do vi nấm Candida thường kèm nhiễm Candida từ

miệng, họng. Bệnh nhân có cảm giác đau, bỏng cháy sau xương ức, nuốt đau,

buồn nôn hoặc nôn. Nội soi thực quản thấy hình ảnh niêm mạc thực quản

viêm đỏ, có các mảng trắng.

+ Viêm dạ dày ruột do nấm Candida: Có thể có nhiều ổ loét ở dạ

dày, tá tràng, ruột. Trường hợp bệnh nặng có thể dẫn tới thủng ruột gây viêm

phúc mạc. Từ đường tiêu hóa vi nấm có thể lan theo đường máu tới các cơ

quan nội tạng khác.

5.3. Giun, sán

5.3.1. Giun đũa (Ascaris lumbricoides)

- Hình thể: A. lumbricoides là loại giun có kích thước lớn ký sinh ở

người. Thân giun đũa hình ống dài, hai đầu thon, màu trắng sữa hoặc hồng

137